نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 17 صفحه : 109
وَ لاٰ تَتَّبِعْ أَهْوٰاءَهُمْ ،و متابعت هواى ايشان مكن،متابعت رضاى من [1]كن،چه اهواء ايشان مختلف است نگاه نتوانى داشتن. وَ قُلْ ،بگوى اى محمد كه من ايمان آوردم به هر كتاب كه خداى فرستاد و«من»،تبيين راست. وَ أُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَيْنَكُمُ ،و مرا فرمودهاند [2]تا عدل و انصاف و سويت كنم ميان شما و داد دهم. اَللّٰهُ رَبُّنٰا وَ رَبُّكُمْ ، [3]خداى ما و خداى شماست. لَنٰا أَعْمٰالُنٰا وَ لَكُمْ أَعْمٰالُكُمْ ،اعمال ما،ما راست و اعمال شما شما را،يعنى جزاى عمل ما به ما دهند و جزاى عمل شما به شما.و اين دليل است بر بطلان مذهب مجبران [4]. لاٰ حُجَّةَ بَيْنَنٰا وَ بَيْنَكُمُ ،ميان ما و شما حجتى نيست.
مجاهد گفت:معنى آن است كه،ميان ما و شما خصومتى نيست امروز،تا فردا به قيامت خود محاجت و مخاصمت كنيم.
ابن زيد گفت:معنى آن است كه،حق روشن شد و جدل ساقط شد.و گفتند:
معنى آن است كه،حجت نيست ميان ما و شما[178-ر]،يعنى ميان ما محاجت منقطع شد ازآنكه ظلم و بغى شما از آن ظاهرتر است كه به محاجت حاجت است [5]و گفتند:معنى آن است كه،حجت ما راست بر شما[كه قول ما درست شد و مذهب شما ساقط،پس حجت ميان ما و شما نيست،بل حجت ما راست بر شما] [6]موقوف نيست كه مجوز باشد كه بر ما بايستد يا [7]بر شما. اَللّٰهُ يَجْمَعُ بَيْنَنٰا ،خداى تعالى جمع كند ميان ما تا با يكديگر [8]خصومت كنيم و آنجا حق از باطل پيدا شود.
وَ إِلَيْهِ الْمَصِيرُ ،و بازگشت با اوست ما را و جمله خلايق را.
وَ الَّذِينَ يُحَاجُّونَ فِي اللّٰهِ ،گفت:آنان كه در خداى تعالى محاجت كنند و مجادلت و حجت انگيزند.گفتند:فى الله،اى،فى آيات الله،على حذف المضاف [9].و آنكه [10]بر ظاهر حمل كنند اولىتر باشد،چه منعى نيست و مجادلت ايشان در خداى تعالى و در نفى او و اضافت صفات نقص با او و شرك با او ظاهر است. مِنْ بَعْدِ مٰا اسْتُجِيبَ لَهُ ،پس ازآنكه اجابت كردند مردمان او را و گردن