نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 574
که شما را در هر شب فرامیگیرد، جز اینکه مدّت آن طولانی است؛ از آن تا روز قیامت بیدار نگردد. [1] ه-
ابن عمر گوید: پیامبر صلّی اللّه علیه و آله آیه «تَبارَکَ الَّذِی
بِیَدِهِ الْمُلْکُ» را تا: «أَحْسَنُ عَمَلًا»، تلاوت نمود و فرمود: «ایکم
احسن عقلا، و اورع عن محارم اللّه، و اسرع فی طاعة اللّه؟»؛ یعنی کدامیک
از شما در عقل، نیکوتر، و در پرهیز از حرامهای خدای تعالی، پارساتر، و در
عمل به طاعت خدای تعالی، سریعتر هست؟ [2] و- در کتاب احتجاج، طبرسی، از امام رضا علیه السّلام، حدیث طولانیای را نقل کرده است. در
آن حدیث آمده که: «و اما قوله عزّ و جلّ:" لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ
أَحْسَنُ عَمَلًا"؛ فانه عزّ و جلّ خلق خلقه لیبلوکم بتکلیف طاعته و عبادته
لا علی سبیل الامتحان و التجربه؛ لانه لم یزل علیما بکل شیء.»؛ یعنی: و
امّا درباره قول خدای عزّ و جلّ: «لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ
عَمَلًا.»؛ البته، خدای عزّ و جلّ خلقش را آفرید برای آزمودن شما با تکلیف
طاعت و عبادت، نه برای امتحان و تجربه؛ زیرا خدای بزرگ، پیوسته بر هر چیزی
عالم و دانا بوده است. [3] ز- علی بن ابراهیم از پدرش و او با اسنادش تا
سفیان بن عیینه، و از ابی عبد اللّه، امام صادق علیه السّلام روایت کرده
است که آن بزرگوار درباره قول خدای عزّ و جلّ: «لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ
أَحْسَنُ عَمَلًا»، فرمود: «لیس یعنی اکثرکم عملا، و لکن اصوبکم عملا، و
انما الاصابة، خشیة اللّه و النیة الصادقة، [ثم قال:] الابقاء علی العمل
حتی یخلص، اشد من العمل، و العمل الخالص، الذی لا ترید ان یحمدک علیه احد
الا اللّه عزّ و جلّ، و النیة افضل من العمل، الا و ان النیة هی العمل، [ثم
تلا قوله: " قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلی شاکِلَتِهِ"]؛ یعنی علی نیتة.»؛
یعنی مقصودش بیشترین شما از نظر عمل نیست، بلکه مقصود آن صحیحترین شما از
نظر عمل میباشد، و به هدف رسیدن تنها خشیت داشتن نسبت به خداوند و نیت
صادق است. سپس فرمود: باقی بودن بر اخلاص در عمل، سختتر از خود عمل است، و
عمل خالص، عملی است که ما [1]. نور الثقلین، ج 5، ص 380، حدیث 11. [2]. نور الثقلین، ج 5، ص 380، حدیث 13. [3]. نور الثقلین، ج 5، ص 380، حدیث 14.
نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 574