چنانكه لوح قضا بمثابۀ روح عالم است و لوح قدر بمثابۀ قلب عالم است (از تعريفات ص 130).

ناصر خسرو گويد:نفس را منزلت لوح است و عقل را منزلت قلم كه قلم بر لوح مطلع باشد چنانكه عقل بر نفس.

(از جامع الحكمتين ص 231).

لَوحِ اعْظَم

-(اصطلاح عرفانى)از عقل اول تعبير بلوح اعظم شده است (از اسفار ج 3 ص 100).

لَوحِ قَضا وَ قَدَر

-(اصطلاح عرفانى) لوح قضا و قدر عبارت از عالم عقول طوليه است و عقول عرضيه الواح قدريه‌اند (از اسفار ج 3 ص 62،91).

لَوحِ مَحْفوظ

-لوح محفوظ عبارت از نفس كليۀ فلكيه است زيرا آنچه در جهان سارى و جارى شود مكتوب و ثابت و مرتسم در نفس كليۀ فلكيه است با لوازم و حركات و حالات خود.

و همان طورى كه بواسطۀ قلم در لوح حسى نقوش حسيه مرتسم ميشود از عالم عقل صور معلومه و مطبوعه بر وجه كلى در نفوس كليۀ فلكيه كه قلب عالم‌اند مرتسم ميشود و از آن جهت لوح محفوظ گويند كه صور فائضئه بر آن همواره محفوظ و مصون از تغيير و تبديل است و مستمر است بر نسق واحده.«فهو عبارة عن النفس الكلية سيما الفلك الاقصى اذ كلما جرى الله فى العالم او سيجرى مكتوب ثابت فى النفوس الفلكى فانها عالمة بلوازمها» (از اسفار ج 3 ص 62).«نفس سما كلية لوح حفظ ما اى نفس انطبعت فى جرم السماء فقدر منها لحظ» (شرح منظومه ص 173 و رجوع شود به اسفار ج 3 ص 62،91-شرح منظومه ص 88).

لَوحِ مَحو و إثْبات

-(اصطلاح فلسفى) نفوس منطبعه فلكى را لوح محو و اثبات نامند كه محل ارتسام صور جزئيه موجودات عالم است با اشكال و هيأت خاص آنها.«ثم يتنقش فى النفوس المنطبعة الفلكية صور جزئيه مشخصة باشكالها و هيأتها مقدرة مقارنة لاوقاتها المعينة» (اسفار ج 3 ص 62).

«فهذه النفوس هى الواح قدرية فيها المحو و الاثبات و عالمها عالم الخيال الكلى» (اسفار ج 3 ص 62 رجوع شود به اسفار ج 2 ص 100-ج 3 ص 90- 91).

لَوحُ القَدَرِ الإِلهى

-(اصطلاح فلسفى) مراد لوح محفوظ است (اسفار ج 3 ص 91).

مولانا گويد:

يار چون با يار خوش بنشسته شد
صد هزاران لوح سر دانسته‌اند
لوح محفوظ است پيشانى يار
راز كونينش نمايد آشكار
لوح محفوظ است او را پيشوا
از چه محفوظ است محفوظ از خطا
نى نجوم است و نه رمل است و نه خواب
وحى حق و الله اعلم بالصواب