ظاهرى مقيد بشك است در حكم واقعى (از رسائل ص 193-كفايه ج 2 ص 10).

(كليات حقوقى ص 1)

حُكمِ غِيابى

-(اصطلاح فقهى).در مواردى كه بواسطۀ غايب بودن طرف دعوى حكم غيابى دربارۀ او صادر ميشود.

ممكن است غائب را غيابا محكوم نمود و لكن حكم قطعى نبوده و غائب بر حجت خود باقى است و ميتواند بر حكم غيابى اعتراض نمايد.

چنانكه در خبر جميل است الغائب يقضى عليه اذا قامت عليه البينة و يباع ماله و يقضى عنه دينه و هو غائب.

يعنى وقتى بينه بر ضرر كسى كه حضور نداشته اقامه شده باشد مالش در غياب او فروخته شده و دينش از آن اداء ميشود و در عين حال غائب وقتى حاضر شود بر حجت خود باقى خواهد بود.

و نبايست مال را به كسى كه اقامۀ بينه بر حقانيت خود نمود.در صورتى كه دارائى نداشته باشد بدون گرفتن ضامن تسليم كرد.

بنا بر اين خبر ديگرى كه باين مضمون است:«لا يقضى على غائب»نبايست غائب را محكوم نمود،مراد از آن حكم قطعى است.

(كليات حقوقى ص 237)

حِكمَتِ عَمَلى

-(اصطلاح فلسفى)علم با حوال اشياء و موجوداتى كه وجود آنها در تحت حيطه و قدرت بشر است حكمت عملى نامند و بعضى گفته‌اند حكمت عملى عبارت است از علم بموجوداتى كه وجود آنها متوقف بر حركات اختيارى است،صدرا گويد:

غايت حكمت عملى نيل بسعادت اخروى و استعلاء نفس ميباشد.

(از دستور ج 2 ص 47-اسفار ج 1 ص 5)

حِكمتِ كَشفيَّه

-(اصطلاح عرفانى) حكمت كشفيه عبارت از حكمت ذوقى اشراقى است.

(از مجموعه دوم مصنفات ص 7)

حِكمتِ مَجهُولَه

-(اصطلاح عرفانى) حقايقى كه پوشيده و مستور باشد حكمت مجهوله گويند.

(از دستور ج 2 ص 52)

حِكمَتِ مَسكُوت عَنها

-(اصطلاح عرفانى) و مراد از حكمت مسكوت عنها اسرار حقيقت است كه بعلم رسمى از آن نتوان آگاه شد.

(از دستور ج 2 ص 48)

حَكمَتِ مَشارِقَه

-(اصطلاح فلسفى) مراد حكمت مشرق زمين است كه همان حكمت اشراق باشد.

(مجموعه دوم مصنفات ص 297)

حِكمَتِ مُطلَقَه

-(اصطلاح فلسفى)مراد از حكمت مطلقه فلسفۀ اولى است و گاه مراد از حكمت مطلقه حكمت الهى است آنچه را ايجاب كند.

(از شفا ج 1 ص 3)

حِكمَتِ مَنطوقُ بها

-(اصطلاح عرفانى) مراد حقايق و احكام شريعت است.

(دستور ج 2 ص 53)

حِكمَتِ نَظَرى

-(اصطلاح فلسفى)علم باحوال اشياء و موجوداتى كه وجود آنها در تحت قدرت و اختيار بشر نيست حكمت نظرى مينامند.