عالَمِ ضِياء إلهى

-(اصطلاح فلسفى) مراد عالم امر است (اسفار ج 2 ص 125).

عالَمِ طَبايِعِ و شَهَوات

-(اصطلاح كلامى و مذهبى و عرفانى) منظور عالم ماده و عالم كون و فساد است.

عالَمِ سِفلى

-(اصطلاح فلسفى طبايع و عناصر.

(انسان ص 352)

عالَم طَبيعى يا طبيعت

-(اصطلاح فلسفى)مراد از عالم طبيعى گاه عالم مقابل عالم الهى است و گاه مقابل مجردات و عقول است كه عالم حوادث و زمانيات باشد رجوع به عالم شهادت و(مبدأ و معاد ص 302-اسفار ج 2 ص 177) شود.

عالَمِ ظُلُمات يا ظُلمانى

-(اصطلاح فلسفى)مراد عالم جسام مظلمه است.

اين اصطلاح اشراقى است (اسفار ج 3 ص 140-مجموعه دوم مصنفات ص 155).

عالَمِ عَقلى

-مراد از عالم عقلى گاه‌گاه عالم ذهن است كه مقابل عالم خارج از ذهن است و گاه عالم عقول است مقابل عالم اجسام (اسفار ج 2 ص 172)

عالَمِ عُقول.

عالَمِ عُقولِ مُقَدَّسَه

مراد عالم عقول طوليه است كه عالم قضاء الهى است«و محل القضاء هو المسمى بام الكتاب و اللوح المحفوظ عن النسخ و التغيير لكونه من عالم الجبروت و عالم العقول المقدسة عن التغيير و الزمان» (رسائل ص 282 و رجوع شود به اسفار ج 2 ص 172-مجموعه دوم مصنفات ص 186).

عالَمِ غَيب

-(اصطلاح فلسفى)مراد جهان معقول و مجردات نوريه است كه غايب از عالم شهادت ميباشند و بالاخره عالم غيب هم اطلاق بر عالم ذهن و معقولات ذهنى و صور مدركه عقلى شود و هم اطلاق بر عالم عقول و نفوس مجرده شود و هم اطلاق بر عالم برزخ شود و هم بر عالم آخرت و غيب مطلق كه صقع ربوبى است (از اسفار ج 4 ص 102).رجوع بعالم شهادت شود.

عالَمِ عِلوى

-(اصطلاح فلسفى)مراد از عالم علوى عالم بالا از فلكيات و كواكب است و گاه اطلاق ديگرى دارد كه خواجه طوسى گويد:و مراد آنها از عالم علو و- سفل مكانى است بحسب حس بلكه هر چه محسوس بود اسفل بود بدين اعتبار اگر چه در مكان اعلى بود و هر چه معقول بود گر چه در مكانى اسفل بود علوى بود.

(اخلاق ناصرى ص 41).

عالَمِ عَناصِر

-مراد جهان عنصريات و مواليد است (از مجموعه دوم مصنفات 197).

عالَمِ كَبير

-(اصطلاح فلسفى)مراد از عالم كبير جهان وجود با نظام كلى و جملى خود ميباشد كه انسان كبير هم گفته‌اند چنانكه انسان«بمعناى حيوان ناطق»را عالم صغير هم ناميده‌اند و در هر حال رواقيان براى نخستين بار