اقدام به ساختن طبقۀ دوم كند، آيا با وجود عدم نياز به آن تا چند سال ديگر پرداخت خمس آنچه در آن خرج كرده، واجب است؟ ج: اگر ساختن طبقۀ دوم براى آيندۀ فرزندانش در حال حاضر از مخارج مناسب با شأن عرفى وى محسوب شود، آنچه به مصرف رسانده است، خمس ندارد و در صورتى كه اين چنين نباشد و در حال حاضرهم، نه خودش و نه فرزندانش به آن نياز ندارند، پرداخت خمس آن واجب است.

س 916: شما مى‌فرماييد آنچه از مخارج سال محسوب مى‌شود، خمس ندارد، پس شخصى كه خانه‌اى براى سكونت ندارد، ولى مالك قطعه زمينى است كه يك سال يا بيشتر بر آن گذشته و او نمى‌تواند آن را بسازد، پس چرا اين از مخارج او محسوب نمى‌شود؟ اميدواريم توضيح بفرماييد.

ج: اگر زمين را براى ساخت مسكن مورد نياز، در آن، از درآمد بين سال خريده باشد، جزء مخارج كنونى وى محسوب مى‌شود و خمس آن واجب نيست، ولى اگر آن را از درآمد سال به قصد فروش و مصرف پول آن براى ساخت خانه خريده باشد، پرداخت خمس آن واجب است.

س 917: سر سال خمسى من اوّل شهريور است، معمولاً امتحانات دانشگاهها و مدارس در ارديبهشت و خرداد برگزار مى‌شود و بعد از شش ماه، اجرت اضافه‌كارى ما در ايام امتحانات پرداخت مى‌شود، خواهشمندم توضيح فرماييد كه اگر اجرت كارى را كه قبل از پايان سال خمسى انجام داده‌ام، بعد از پايان سال دريافت كنم، آيا خمس به آن تعلق مى‌گيرد؟ ج: حقوق معوّقه جزئى از درآمدهاى سال دريافت آن محسوب مى‌شود نه سال اضافه‌كارى، و اگر در هزينه‌هاى سال دريافت مصرف شود، خمس ندارد.

س 918: گاهى لوازم منزل مثل يخچال به قيمتى كمتر از قيمت بازار به ما فروخته مى‌شود، اين لوازم در آينده يعنى پس از ازدواج مورد نياز ماست، با توجّه به اينكه بعد از ازدواج بايد آنها را به چند برابر قيمت فعلى تهيّه كنيم، آيا به آنها كه در حال حاضر بدون استفاده در خانه مانده است، خمس تعلق مى‌گيرد؟ ج: اگر آنها را با منفعت كسب سال براى استفاده در آينده خريده‌ايد و در سال خريد مورد نياز شما نبوده، بايد خمس قيمت عادلانه آن را در سر سال خمسى بپردازيد، مگر آنكه به علت عدم توانايى از تهيۀ يك باره آن هنگام نياز، ناگزير از تهيۀ تدريجى و نگهدارى آن براى زمان احتياج باشيد، و مقدار آن هم به اندازه شأن عرفى شما باشد، كه در اين صورت جزء مئونه محسوب مى‌شود و خمس ندارد.

س 919: مبالغى را كه انسان براى امور خيريه مانند كمك به مدارس، آسيب ديدگان از سيل و ملت فلسطين و بوسنى، انفاق مى‌كند، آيا از مئونه سال محسوب مى‌شود و خمس ندارد؟ ج: اين چنين انفاقها از مخارج سال انفاق محسوب مى‌شود و خمس ندارد.

س 920: مبلغى را در سال گذشته براى خريد فرش پس‌انداز كرديم و در اواخر آن سال به چند فرش‌فروشى براى خريد آن مراجعه نموديم تا اينكه قرار شد يكى از آنان فرش مناسب با ذوق و سليقۀ ما را فراهم كند، اين كار تا ماه دوم سال جديد طول كشيد، با توجّه به اينكه سر سال خمسى من ابتداى سال هجرى شمسى است، آيا به آن مبلغ خمس تعلق مى‌گيرد؟