از سهمى كه به برادرزاده و خواهرزادۀ پدرى يا پدر و مادرى مىرسد هر پسرى دو برابر دختر مىبرد (1)
(1) مكارم : ولى اگر برادرزادۀ پدرى، يا پدر و مادرى، همه از يك برادر باشند، احتياط آن است كه در مقدار تفاوت ميان پسر و دختر، با هم مصالحه كنند.
خوئى ، تبريزى ، سيستانى : بنا بر مشهور هر پسرى دو برابر دختر مىبرد، ولى بعيد نيست كه بين اينها هم بالسّويّه قسمت شود و أحوط، رجوع به صلح است.
سيستانى : به احتياط واجب بايد مصالحه كنند.
[مسأله 2750]
مسأله 2750 اگر وارث ميّت فقط يك جدّ يا يك جدّه است، چه پدرى باشد يا مادرى، همۀ مال به او مىرسد و با بودن جدّ ميّت، پدرِ جدّ او ارث نمىبرد.
فاضل : مسأله با وجود جدّ يا جدّۀ ميّت (پدرى باشد يا مادرى) ، پدر يا مادر جدّ يا جدّۀ او ارث نمىبرد.
زنجانى : مسأله اگر وارث ميّت فقط يك پدر بزرگ يا يك مادر بزرگ است؛ چه پدرى باشد و چه مادرى، همۀ مال به او مىرسد و با بودن پدر بزرگ يا مادر بزرگ نزديك (پدرى باشد يا مادرى) ، پدر بزرگ يا مادر بزرگ دور (پدرى باشد يا مادرى) ارث نمىبرد. و اگر وارث ميّت فقط پدر بزرگ پدرى به همراه مادر بزرگ پدرى باشد،23 مال سهم پدر بزرگ و 13 آن سهم مادر بزرگ مىباشد و اگر پدر بزرگ و مادر بزرگ مادرى باشند، مال را به طور مساوى بين خودشان قسمت مىكنند.
[مسأله 2751]
مسأله 2751 اگر وارث ميّت فقط جدّ و جدّۀ پدرى باشد، مال سه قسمت مىشود، دو قسمت را جدّ و يك قسمت را جدّه مىبرد و اگر جدّ و جدّۀ مادرى باشد، مال را به طور مساوى بين خودشان قسمت مىكنند.
زنجانى : رجوع كنيد به ذيل مسألۀ 2750.
فاضل : مسأله اگر وارث فقط اجداد ميّت باشند:
الف: اگر جدّ و جدّۀ پدرى باشند، سهم جدّ پدرى 23 و سهم جدۀ پدرى 13 مىشود.
ب: اگر جدّ و جدّه مادرى باشند، مال ميّت بين آنها به صورت مساوى تقسيم مىشود.
ج: اگر جدّ و جدّۀ پدرى يا يكى از آنها، با جدّ و جدّۀ مادرى يا يكى از آنها باشند، 13 اموال متوفّى به جدّ و جدّۀ مادرى مىرسد و بين آنها به صورت مساوى تقسيم مىشود و اگر يكى از آن دو باشند، همۀ 13 به او مىرسد و 23 اموال متوفّى به جدّ و جدّۀ پدرى مىرسد كه 23 آن به جدّ مىرسد و 13 بقيه سهم جدّه مىشود و اگر يكى باشد تمام 23 به او مىرسد (حتى اگر جدّه باشد) .
[مسأله 2752]
مسأله 2752 اگر وارث ميت فقط يك جدّ يا جدّۀ پدرى و يك جدّ يا جدّۀ مادرى باشد مال سه قسمت مىشود (1) دو قسمت را جدّ يا جدّۀ پدرى و يك قسمت را جدّ يا جدّۀ مادرى مىبرد.