آنكه بايد آنها را حفظ نمود تا ارسال آنها به آن شهر امكان‌پذير شود؟ ج: وظيفه متولّى شرعى يا اداره اوقاف جمع‌آورى درآمدهاى وقف و مصرف آنها در جهت وقف است و در صورتى كه بطور موقّت رساندن آنها به شهرى كه بايد در آن مصرف شوند، ممكن نباشد، واجب است درآمدها را حفظ كرده و منتظر بمانند تا رساندن آنها به آن شهر ممكن شود البتّه تا جايى كه منجر به تعطيلى وقف نگردد، و در صورت نااميدى از توانايى رساندن درآمدها به آن حوزه علميه خاص هر چند در آينده، مصرف كردن آنها در حوزه‌هاى علميه مناطق ديگر اشكال ندارد.

حبس

س 2085: اگر فردى زمين خود را براى مدّت معينى بر چيزى كه وقف بر آن صحيح است حبس كند به اين اميد كه بعد از انقضاء مدّت حبس به او برگردد، آيا زمين بعد از پايان مدّت به او برمى‌گردد و او حقّ انتفاع از آن را مانند ساير املاكش دارد؟ ج: اگر زمين، ملك شرعىِ حبس‌كننده باشد و او آن را طبق موازين شرعى حبس كرده باشد، حبس محكوم به صحت است و آثار شرعى آن بر زمين مترتب مى‌شود و ملك بعد از انقضاء مدّت حبس به حبس‌كننده برمى‌گردد و مانند ساير املاك اوست بنا بر اين منافع و نماءات آن براى اوست.

س 2086: اگر ملكى كه توسط مالك، حبس دائم بر چيزى كه وقف بر آن صحيح است شده و يا ثلث ميّتى كه وصيّت به حفظ عين آن براى ابد نموده تا درآمدهاى آن در جهتى كه معين كرده مصرف شود، توسط ورثه بين خودشان به عنوان ارث تقسيم شود و آن را در سند رسمى به نام خودشان ثبت كنند و يا آن را بدون مجوز شرعى به ديگرى بفروشند، آيا حرمت تملّك و بيع املاك و آبها و زمين‌هاى وقفى شامل آن هم مى‌شود؟ ج: ملك و ثلثى كه حبس دائم شده‌اند، در عدم جواز تملّك و بيع، در حكم وقف هستند و تقسيم آنها بين ورثه به عنوان ارث و همچنين بيع آنها باطل است.

فروش وقف و تبديل آن

س 2087: شخصى قطعه‌اى از زمين‌هاى خود را براى ساخت حسينيه وقف كرده و ساخت حسينيه مذكور در آنها به پايان رسيده است، ولى بعضى از اهالى قسمتى از حسينيه را تبديل به مسجد كرده‌اند و در حال حاضر در آن به عنوان مسجد، نماز جماعت مى‌خوانند، آيا تبديل حسينيه به مسجد توسط آنان صحيح است؟ و آيا احكام مسجد بر آن قسمت مترتّب مى‌شود؟ ج: واقف و غير او حقّ تبديل حسينيه‌اى را كه به عنوان حسينيه وقف شده به مسجد ندارند و با اين كار، تبديل به مسجد نمى‌شود و احكام و آثار مسجد هم بر آن مترتب نمى‌گردد، ولى برپايى نماز جماعت در آن اشكال ندارد.

س 2088: اگر شخصى چند سال قبل زمينى را كه از طريق ارث به او رسيده به صورت بيع لازم بفروشد و سپس معلوم شود كه آن زمين وقف بوده، آيا اين بيع باطل است؟ و در صورتى كه باطل