[مسأله 2647]

مسأله 2647 انسان كارى را مى‌تواند نذر كند كه انجام آن برايش ممكن باشد، بنا بر اين كسى كه نمى‌تواند پياده كربلا برود، اگر نذر كند كه پياده برود، نذر او صحيح نيست (1)

(1) زنجانى : ولى اگر نذر كند كه روزه‌اى بگيرد و بدون پيش بينى قبلى از انجام آن عاجز شود، بايد آن را قضا كند و اگر ممكن نشد به مقدار يك مدّ طعام (مدّ 14 صاع است كه مقدار آن در مسأله [1864]و [1991]بررسى شد) به فقير صدقه بدهد.

سيستانى : مسأله انسان كارى را مى‌تواند نذر كند كه انجام آن مقدور باشد، بنا بر اين كسى كه مثلاً نمى‌تواند پياده كربلا برود، اگر نذر كند كه پياده برود، نذر او صحيح نيست، و اگر در وقت نذر، مقدور باشد و بعداً عاجز شود، نذر باطل مى‌شود و چيزى بر او نيست بجز در موردى كه نذر روزه كند كه اگر از انجام آن عاجز شد احتياط واجب آن است كه يا بجاى هر روز 750 گرم غذا به فقيرى صدقه بدهد يا 5/1 كيلو به كسى بدهد كه بجاى او آن روزه را بگيرد.

بهجت : مسأله بايد به آنچه كه نذر كرده قدرت و توانايى داشته باشد، بنا بر اين اگر به چيزى عقلاً يا عادتاً قدرت نداشت و نذر كرد، صحيح نيست.

مكارم : مسأله نذر در مورد كارهايى صحيح است كه انجام آن ممكن باشد.

[مسأله 2648]

مسأله 2648 اگر نذر كند كه كار حرام يا مكروهى را انجام دهد، يا كار واجب يا مستحبّى را ترك كند، نذر او صحيح نيست (1)

(1) زنجانى : ولى اگر نذر كند يك سال يا هر روز جمعه را مثلاً روزه بگيرد روزهايى را كه روزه در آن صحيح نيست بايد قضا نمايد و اگر نتواند براى هر روز به مقدار يك مدّ طعام به فقير صدقه دهد.

مكارم : مسأله كارى را كه انسان نذر مى‌كند، بايد شرعاً مطلوب باشد، بنا بر اين نذر كار حرام، يا مكروه، يا ترك واجب و مستحبّ، صحيح نيست.

بهجت : مسأله اگر نذر كند كارى را انجام دهد، بايد بنا بر أقرب، آن كار واجب يا مستحبّ باشد، پس اگر نذر كند كار مباحى انجام دهد، صحيح نيست، و اگر نذر كند كارى را ترك كند، بايد آن كار حرام يا مكروه باشد.

مسائل اختصاصى

بهجت : مسأله 2135 اگر در نذر خصوصيّت معيّنى قرار دهد مثلاً نذر كند اين پول را در فلان مسجد مصرف كنم، يا فلان روز را روزه بگيرم، يا اين مال را خرج روضۀ حضرت سيد الشّهداء عليه السلام نمايم، بايد به همان صورتى كه نذر كرده عمل كند و مخالفت با آن نمى‌تواند بكند.

مكارم : مسأله 2282 فاضل : مسأله 2783 لازم نيست جزئيات و خصوصيات عملى كه نذر كرده مطلوب باشد، همين اندازه كه اصل آن شرعاً مطلوب باشد كافى است. مثلاً اگر نذر كند شب اوّل هر ماه نماز شب بخواند، صحيح است و بايد به آن عمل كند، يا اگر نذر كند در محلّ خاصّى فقرا را اطعام نمايد، بايد مطابق آن عمل نمايد.