بخرد، يا چيزى به او بفروشد، بايد جنس يا پولى را كه از او گرفته در صورتى كه مال خود بچه باشد، به ولىّ او و اگر مال ديگرى بوده به صاحب آن بدهد، يا از صاحبش رضايت بخواهد و اگر صاحب آن را نمى‌شناسد و براى شناختن او هم وسيله‌اى ندارد، بايد چيزى را كه از بچه گرفته از طرف صاحب آن بابت مظالم به فقير بدهد. [1]

مكارم : مسأله هرگاه از بچه نابالغ چيزى بخرد يا چيزى به او بفروشد معاملۀ او باطل است و بايد آن جنس يا پول را كه از بچه گرفته به صاحب آن بدهد، نه به خود طفل؛ و اگر صاحب آن را نمى‌شناسد و راهى براى شناختن او ندارد بايد آن را با اجازۀ حاكم شرع به فقيرى بدهد و اگر مال خود كودك باشد بايد به وليّش برساند، البتّه پول يا جنسى را كه او به صغير داده مى‌تواند از او بگيرد ولى اگر تلف شده عوض آن را نمى‌تواند بگيرد.

[مسأله 2084]

مسأله 2084 اگر كسى با بچه نابالغ معامله كند و جنس يا پولى كه به بچه داده از بين برود نمى‌تواند از بچه يا ولىّ او مطالبه كند (1)

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

(1) فاضل : بلكه بايد عوضى را كه از بچه گرفته به ولىّ او بدهد.

مكارم : رجوع كنيد به ذيل مسأله 2083) .

خوئى : مسأله اگر كسى با بچۀ مميز در صورتى كه معامله با آن صحيح نيست معامله كند [2]و جنس يا پولى كه به بچه داده از بين برود [3]ظاهر اين است كه مى‌تواند از بچه بعد از بلوغش يا از ولىّ او [4]مطالبه نمايد و اگر بچه مميز نباشد حقّ مطالبه ندارد.

زنجانى : مسأله اگر كسى با بچه معامله‌اى انجام دهد كه صحيح نيست و جنس يا پولى كه به بچه داده است از بين برود چنانچه بچه مميز باشد اين شخص مى‌تواند عوض مالى را كه از بين رفته از بچه بعد از بلوغش يا از ولىّ او (در صورتى كه از اموال بچه در اختيار وى باشد) مطالبه كند، و اگر بچه مميز نباشد حقّ مطالبه ندارد.

[مسأله 2085]

مسأله 2085 اگر خريدار يا فروشنده را به معامله مجبور كنند چنانچه بعد از معامله راضى شود و بگويد (1) راضى هستم، معامله صحيح است (2) ولى احتياط مستحبّ