سيستانى : بقيۀ مال او را صرف اداى قرضش نمايند. .

(4) [كلمۀ «بايد» در رساله آيات عظام: گلپايگانى و صافى نيست]

(5) خوئى : بايد مال او را صرف حجّ بنمايند و در صورتى كه چيزى باقى باشد به خمس و زكات و قرض قسمت نمايند. [پايان مسأله]

سيستانى : بايد مال او را صرف اداى قرضش بنمايند؛ و در صورتى كه چيزى باقى باشد صرف حجّ كنند؛ و اگر چيزى زياد آمد به خمس و زكات قسمت نمايند. [پايان مسأله]

تبريزى : بايد مال او را به خمس و زكات و قرض و حجّ قسمت نمايند. [پايان مسأله]

فاضل : بايد مال او را به خمس و زكات و قرض، به نسبت، تقسيم كنند. .

زنجانى : بايد مال او را به خمس و زكات و قرض و نذر و كفّاره و مانند اينها قسمت نمايند، مثلاً اگر چهار مليون تومان خمس بر او واجب است و دو مليون تومان هم به كسى بدهكار است، و همه مال او سه مليون تومان است، بايد دو مليون تومان بابت خمس و يك مليون تومان به دَيْن او بدهند.

مكارم : رجوع كنيد به ذيل مسأله 1988.

بهجت : رجوع كنيد به مسألۀ اختصاصى 1479، صفحه 113.

[مسأله 1990]

مسأله 1990 كسى كه مشغول تحصيل علم است و اگر تحصيل نكند مى‌تواند براى معاش خود كسب كند، چنانچه تحصيل آن علم، واجب يا مستحبّ باشد مى‌شود به او زكات داد (1) و اگر تحصيل آن علم واجب يا مستحبّ نباشد، زكات دادن به او اشكال دارد (2)

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

(1) گلپايگانى ، صافى : ( گلپايگانى : بلكه با اشتغال به تحصيل علم مباح نيز دادن زكات به او اشكال ندارد) ولى احتياط براى اهل علم، نگرفتن زكات است مگر در صورتى كه از تحصيل مخارج عاجز باشند و لكن جايز است اشتغال به تحصيلِ علم هر چند باعث عجز از تحصيل نفقه بشود.

خوئى ، تبريزى : چنانچه تحصيل آن علم واجب باشد مى‌شود به او زكات داد. و اگر تحصيل آن علم مستحبّ باشد، زكات دادن به او فقط از سهم سبيل اللّٰه جايز است، و اگر نه واجب، نه مستحبّ باشد، جايز نيست به او زكات بدهند.

سيستانى : چنانچه تحصيل آن علم واجب عينى باشد، مى‌شود از سهم فقرا به او زكات داد و اگر تحصيل آن علم داراى مصلحت عامه باشد، زكات دادن به او از سهم سبيل اللّٰه بنا بر احتياط با اجازۀ حاكم شرع جايز است، در غير اين دو صورت جايز نيست به او زكات بدهند.

(2) فاضل : زكات دادن به او جايز نيست.

مكارم : مسأله كسانى كه مشغول فراگرفتن علم واجب هستند مى‌توانند از زكات استفاده كنند، همچنين قضات و مجريان حدود و مانند آنها.