سيستانى : هر چند بداند شريكش زكات سهم خود را نداده و بعداً نيز نمىدهد، تصرّف او در سهم خودش اشكال ندارد.
[مسأله 1988]
مسأله 1988 كسى كه خمس يا زكات بدهكار است و كفّاره و نذر و مانند اينها هم بر او واجب است و قرض هم دارد، چنانچه نتواند همۀ آنها را بدهد، اگر مالى كه خمس يا زكات آن واجب شده، از بين نرفته باشد، بايد خمس و زكات را بدهد و اگر از بين رفته باشد، مىتواند خمس يا زكات را بدهد، يا كفّاره و نذر و قرض و مانند اينها را ادا نمايد (1) .
اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست
(1) گلپايگانى ، صافى : اگر از بين رفته باشد احتياط لازم آن است كه اگر نذر دارد نذر را مقدم بدارد و اگر نذر ندارد مىتواند خمس يا زكات را بدهد؛ يا كفّاره و قرض و مانند اينها را ادا نمايد ( صافى : و احوط توزيع بر اين موارد است) .
فاضل : اگر از بين رفته باشد مخيّر است و مىتواند خمس يا زكات را بدهد، يا كفّاره و نذر و قرض و مانند اينها را ادا نمايد، ولى بهتر است بين آنها تقسيم كند.
مكارم : اگر از بين رفته باشد احتياط اين است كه حقّ مردم را مقدم دارد و اگر چنين كسى از دنيا برود و مال او براى همۀ اينها كافى نباشد به همين ترتيب عمل كنند.
سيستانى : اگر از بين رفته باشد دادن زكات و خمس و قرض بر دادن كفّاره و نذر مقدم است.
زنجانى : اگر از بين رفته باشد، هر مقدارى از اينها را كه مىتواند مىدهد، و در چگونگى اداكردن، اختيار دارد و مىتواند تمامى توانائى خود را در پرداخت يكى از موارد فوق صرف كند، و مىتواند از هر يك از آنها، مقدارى را ادا كند و بهتر است توانائى خود را در موارد فوق تقسيم كند.
[مسأله 1989]
مسأله 1989 كسى كه خمس يا زكات بدهكار است و نذر (1) و مانند اينها هم بر او واجب است و قرض هم دارد (2) اگر بميرد و مال او براى همۀ آنها كافى نباشد چنانچه مالى كه خمس و زكات آن واجب شده از بين نرفته باشد، بايد خمس يا زكات را بدهند و بقيۀ مال او را به چيزهاى ديگرى كه بر او واجب است قسمت كنند (3) و اگر مالى كه خمس و زكات آن واجب شده از بين رفته باشد، بايد (4) مال او را به خمس و زكات و قرض و نذر و مانند اينها قسمت نمايند (5) مثلاً اگر چهل تومان خمس بر او واجب است و بيست تومان به كسى بدهكار است و همۀ مال او سى تومان است، بايد بيست تومان بابت خمس و ده تومان به دَيْن او بدهند.
(1) زنجانى : و كفّاره. .
(2) خوئى ، تبريزى ، سيستانى : كسى كه خمس يا زكات بدهكار است و حَجَّةُ الإسلام بر او واجب است و قرض هم دارد. .
فاضل : كسى كه خمس يا زكات بدهكار است و قرض هم دارد. .
(3) خوئى : بقيۀ مال او را بر حجّ و قرض، قسمت نمايند. .
فاضل : بقيّه مال او را به قرضهاى او قسمت كنند. .
تبريزى : بقيۀ مال او را در حجّ صرف نمايند و اگر زياد آمد، زياده را براى اداى دَين بدهند. .