زنجانى: مسأله كسى كه روزۀ ماه رمضان گرفته چه پيش از ظهر چه بعد از آن، يا قضاى ماه رمضان را گرفته، با تفصيلى كه در مسأله [1700]خواهد آمد، يا براى حج يا عمره احرام بسته، نبايد غسل ارتماسى كند. و اگر بدون عذر غسل ارتماسى كند بنا بر احتياط واجب غسل او باطل مى‌باشد و در اين حكم فرق بين زن و مرد نيست ولى اگر كسى به جهت عذرى چون فراموشى يا ندانستن مسأله بدون تقصير غسل ارتماسى كند غسلش صحيح است.

مكارم: مسأله احتياط واجب آن است كه كسى كه روزۀ واجب گرفته، يا براى حج يا عمره احرام بسته، غسل ارتماسى نكند و سر خود را زير آب فرو نبرد، ولى اگر از روى فراموشى غسل ارتماسى كند، صحيح است و ضرر به روزه و احرام او نمى‌زند.

مسائل اختصاصى

مكارم: مسأله 385 در غسل ارتماسى بايد پاها را نيز از زمين بلند كند تا آب به زير آن برسد.

مكارم: مسأله 388 در غسل ترتيبى مى‌تواند سه بار در آب فرو رود: يك بار به نيّت سر و گردن، ديگرى به نيت طرف راست و ديگرى را به نيّت طرف چپ.

احكام غسل كردن

[مسأله 372 در غسل ارتماسى بايد تمام بدن پاك باشد]

مسأله 372 در غسل ارتماسى بايد (1) تمام بدن پاك باشد (2) ولى در غسل ترتيبى پاك بودن تمام بدن لازم نيست. و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتى را پيش از غسل دادن آن قسمت آب بكشد كافى است (3) .

(1) مكارم: بنا بر احتياط واجب بايد. .

(2) بهجت: مگر اين كه در آنِ واحد هم بدن پاك شود و هم غسل انجام گيرد. .

(3) بهجت: ولى پاك بودن تمام بدن قبل از شروع در غسل، مطلقاً، موافق احتياط است.

خوئى، تبريزى، زنجانى، سيستانى: مسأله در غسل ارتماسى يا ترتيبى پاك بودن تمام بدن پيش از غسل لازم نيست، بلكه اگر به فرو رفتن در آب يا ريختن آب به قصد غسل، بدن پاك شود غسل محقّق مى‌شود (سيستانى: به شرط آن كه آبى كه با آن غسل مى‌كند از پاك بودن خارج نشود مثلاً با آب كر غسل كند) .

[مسأله 373 عرق جنب از حرام نجس نيست]

مسأله 373 عرق جنب از حرام نجس نيست (1) و كسى كه از حرام جنب شده اگر با آب گرم هم غسل كند صحيح است (2)

. اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

(1) اراكى: نجس بودن عرق جنب از حرام محلّ اشكال است. .

(2) مكارم: ولى بهتر است با آب ملايم غسل كند كه عرق ننمايد.

گلپايگانى: مسأله گذشت كه عرق جنب از حرام نجس نيست ولى بنا بر قول به نجاست آن، كسى كه از حرام جنب شده و اگر بخواهد با آب گرم غسل كند عرق مى‌كند، بايد با آب سرد