و در حديث وارد است كه:دست شستن در ابتدا،فقر را زايل كند.و ابتداى اكل و انتهاى آن را به نمك كند.و از براى اكل و شرب،آدابى ديگر هست كه در كتب احاديث مذكور است. [1]
بدان كه:عرفا ترغيب بسيار در گرسنگى و جوع كردهاند. [2]
و قواعد بىشمار براى آن ذكر كردند و تصريح كردهاند كه:كشف اسرار الهيّه و رسيدن به مراتب عظيمه،بر آن موقوف است.و حكايتهاى چند در صبر بر گرسنگى نقل كردهاند.
و از بعضى ذكر نمودهاند كه:يك ماه،يا دو ماه،يا يك سال،چيزى نمىخوردند.و اين امرى است و راى آنچه در اخبار رسيده.و غير از آنچه عامّۀ مردم به آن تكليف شدهاند.اگر خوب باشد از براى قومى مخصوص خواهد بود و تكليف هر كس نيست.
بلى:اگر نفس به مرتبه سركشى رسيده باشد و به هيچ گونه اطاعت ننمايد،و رام كردن آن به زجر دادن به گرسنگى بسيار،موقوف باشد،چاره از آن نيست.
و امّا جماع:پس حدّ اعتدال آن،آن است كه:اقتصار كند بر آن به قدرى كه نسل منقطع نگردد.و از وسوسۀ شيطان فارغ شود.و خطرات شهوات از دل او بيرون رود.و منجر به ضعف بدن و اختلال قوا نگردد.
مطلب دوم ساير صفاتى كه متعلق است به قوه شهويه كه از دو جنس مذكور،ناشى مىشوند و آنها بسيارند:
صفت اول محبت دنياى دنيه و بيان اين صفت و آنچه متعلق به آن است در چند فصل ذكر مىشود.
فصل:حقيقت دنيا في نفسه
بدان كه:دنيا خود في نفسه حقيقتى دارد.و در حق بندگان نيز حقيقتى دارد.اما حقيقت خود دنيا عبارت است از:زمين و آنچه بر روى زمين موجود است.و مراد از