3. اديان الهى منادى رحمتند

حضرت آدم، نوح، ابراهيم، موسى، عيسى عليهم السلام حضرت محمّد صلى الله عليه و آله و ديگر انبيا و جانشينان آنها عليهم السلام همگى منادى رحمت بودند. به دو نمونه توجّه فرماييد:

الف) نام ديگر سوره مريم، كه آيات مورد بحث ما در آن است، سوره «رحمت» است؛ چون شانزده بار نام خداوند به عنوان رحمان در اين سوره تكرار شده است. در ابتداى اين سوره، رحيم به عنوان صفت خداوند آمده و در آيات پايانى، پى در پى از آن ذات مقدّس به عنوان رحمان ياد شده است و اين، نشانه اهميّت رحمت در قرآن مجيد و معارف دينى ماست.

در ضمن توجّه داريد كه رحمانيّت با رحميّت تفاوت دارد. رحمانيّت رحمت عام خداست؛ بدين معنا كه خداوند برخى از نعمت‌هايش را به همه موجودات مى‌دهد و تفاوتى بين انسان و غير انسان و مسلمان و غير مسلمان نمى‌گذارد. نور آفتاب كه بزرگترين نعمت پروردگار است در اختيار همه موجودات قرار گرفته است. اكسيژن، معادن، درياها، ميوه‌ها، آب‌ها، همسر و فرزند، سلامتى و مانند آن، از نعمت‌هايى است كه خداوند به مقتضاى رحمانيّت خويش به كافر و مسلمان، همگى مى‌دهد. امّا رحيميّت نعمت خاصّ خداست كه در دنيا و آخرت فقط به بندگان با ايمانش مى‌دهد. حضرت ابراهيم عليه السلام و ساير پيامبران عليهم السلام مظهر رحمانيّت خداوند هستند، و براى هدايت همه انسان آمده‌اند.

و براى همين حضرت ابراهيم عليه السلام براى هدايت ستاره و ماه و خورشيدپرستان و بت‌پرستان و نمرودپرستان تا پاى جان مايه مى‌گذارد.

ب) مشركان عرب و بت‌پرستان مكّه، به شكل‌هاى مختلف پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و مسلمانان را تحت فشار و آزار و اذيّت قرار مى‌دادند، تا شايد دست از توحيد و يكتاپرستى بردارند. نمونه بارز اين خشونت و درشتى و سنگدلى آنان، در سه سال تبعيد مسلمانان به شعب ابى‌طالب و محاصره اقتصادى فريادگران توحيد بود. براى تصوّر سختى سكونت در آنجا همين بس كه هم اكنون انسان طاقت‌