به معناى
ستاره است وخداوند در اين آيه به آسمان پرستاره سوگند ياد كرده است.
ب)
برخى ديگر از مفسّران معتقدند: برج در اين آيه شريفه به معناى صورت فلكى كه جمع آن
بروج به معناى صورتهاى فلكى است. توضيح اين كه ستارگان ثوابت كه دور هم جمع
مىشوند، اشكال و صورتهاى مختلفى تشكيل مىدهند. گاه به صورت شير هستند، لذا
هنگامى كه خورشيد مقابل اين ستارگان قرار مىگيرد مىگويند خورشيد در مقابل برج
اسد است. و گاه به شكل خوشه گندمند، لذا هنگامى كه خورشيد مقابل اين دسته از
ستارگان قرار گيرد گفته مىشود خورشيد در مقابل برج سنبله است. و گاه به شكل ماهى
هستند، بدين جهت زمانى كه خورشيد مقابل آنها قرار مىگيرد مىگويند خورشيد در برج
حوت است. اين اجرام آسمانى دوازده عدد هستند و دوازده برج را تشكيل مىدهند. خلاصه
اين كه طبق تفسير، خداوند به آسمان و برجهاى دوازدهگانه آن، كه همان صورتهاى
فلكى هستند، قسم خورده است.
2. «
«وَالْيَوْمِ الْمَوْعُودِ»؛ و سوگند به آن روز موعود».
[1] دومين قسم، سوگند به روز قيامت است. روزى كه به حساب همه رسيدگى
خواهد شد. روزى كه نامه اعمال مردم به آنها تحويل داده مىشود. روزى كه نيكوكاران
با دريافت كارنامه قبولى خود به آن مباهات كرده، و آن را به همگان نشان مىدهند، و
بدكاران شرمنده و غمگين گشته، و آن را از ديگر پنهان كرده، و آرزو مىكنند كه اى
كاش نامه اعمالشان به آنها داده نمىشد.
3. «
«وَشَاهِدٍ وَمَشْهُودٍ»؛ و سوگند به شاهد و مشهود [/ پيامبر
و اعمال امّت]». [2]
آنگونه كه
در تفسير الميزان [3] آمده مفسّران حدود سى تفسير
براى «شاهد»