انديشه (من فكر مى ‌كنم پس هستم). اين استدلالى غلط است زيرا قبل از يافتن انديشه در خود، وجود خود را يافته است.

از خود جمله دكارت، «من فكر مى ‌كنم،» مى ‌توان فهميد كه او فكر مطلق را نيافته بلكه انديشه مقيد به «من» را يافته است. پس قبل از آن كه انديشه خود را بيابد وجود خود را دريافته بود.

68- علم حضورى آن است كه واقعيت معلوم با واقعيت علم يكى باشد مانند وقتى كه تصميم مى ‌گيريم، اراده مى ‌كنيم، لذت مى ‌بريم يا اندوهناكيم. آگاهى ما از تصميمان، اراده‌مان، لذت و اندوهمان بدون وساطت هيچ صورت ذهنى واقع مى ‌شود. علم حضورى بر خلاف علم حصولى بدون هيچ آلت و ابزار مخصوصى انجام مى ‌گيرد يعنى عالم با ذات خود معلوم مرتبط است مثل اين كه در مورد اراده، عالم با ذات خودش واقعيت اراده را مى ‌يابد يا به عبارت ديگر آنچه معلوم را مى ‌يابد خود «من» است و نه ابزارى از من. از سوى ديگر، نفس تمام جنبه‌هاى مختلف ادراكى و شوقى تحريكى از قبيل عواطف، شهوات، هيجانات و تحريكات و ... را به طور يكسانى مى ‌يابد. بنابراين، علم حضورى مربوط به يك دستگاه مخصوص نيست اما علم حصولى مربوط به يك دستگاه مخصوص است كه به عنوان دستگاه ذهن يا دستگاه ادراكى خوانده مى ‌شود.

69- شهرستانى در جلد اول كتاب خود، ملل و نحل، در صفحه 129 كلام زير را از ابوالحسن اشعرى نقل مى ‌كند: «خداى تعالى عالم به علم و قادر به قدرت وحى به حيات و مريد به اراده و متكلم به كلام و سميع به سمع و بصير به بصر است و اينها (اين هفت صفت) صفات ازلى مى ‌باشند و قائم به ذات او هستند».

70- كراميه از پيروان ابى عبدالله محمد بن الكرام سيستانى هستند.

ظهور وى در زمان عبدالله بن طاهر در نيشابور بود. كراميه علاوه بر اعتقادات باطل درباره توحيد و خداشناسى در امر امامت هم اجماع امت را شرط اساسى دانسته و به نص عقيده ندارند. اينها مى ‌گويند كه مسلمين مى ‌توانند با دو امام در دو مكان بيعت كنند. منظور آنها از اين كلام اثبات حضرت اميرالمؤمنين‌