پاسخ‌

در اين‌جا بايد نخست متن آيه را از روايات مجعولى كه پيرامون آن ساخته‌اند جدا كنيم و ببينيم آيه چه مى‌گويد؛ سپس به نقد و بررسى روايات بپردازيم:

تحقيقاً متن اين آيه قطع نظر از حواشى دروغين نه تنها خدشه‌اى در عصمت انبياء وارد نمى‌كند بلكه يكى از دلايل عصمت آنها است؛ زيرا مى‌گويد: «هنگامى كه آنها آرزوى مثبتى داشتند «امنية» به هرگونه آرزو گفته مى‌شود؛ ولى در اين‌جا به معناى يك طرح مثبت و سازنده براى پيشبرد اهداف انبيا است،- زيرا اگر سازنده نبود شيطان القائى در آن نمى‌كرد- آرى هنگامى كه آنها آرزو و طرح و «امنيه» مثبتى داشتند شيطان به آن حمله‌ور مى‌شد، اما پيش از آن‌كه تأثيرى در اراده و عمل آنها بگذارد خداوند القائات شيطانى را خنثى مى‌كرد و آيات خود را تحكيم مى‌بخشيد.

- توجه داشته باشيد كه «فاء» در «فَيَنْسَخُ اللَّه» اشاره به ترتيب بدون فاصله است، يعنى بلافاصله خداوند القائات شيطان را نسخ و زائل مى‌نمود- شاهد اين سخن آيات ديگر قرآن است كه با صراحت مى‌گويد: وَ لَوْلَا انْ ثَبَّتْنَاكَ لَقَدْ كِدْتَ تَرْكَنُ الَيْهِمْ شَيئاً قَلِيلًا: «اگر ما تو را ثابت قدم نمى‌ساختيم (و در پناه مقام عصمت، مصون از انحراف نبودى)، نزديك بود كمى به آنها تمايل پيدا كنى»! [1].

با توجه به اين‌كه آيه 72 همين سوره اسراء كه قبل از اين آيه است نشان مى‌دهد كفار و مشركان كوشش داشتند با وسوسه‌هاى خود پيامبر را از وحى آسمانى منحرف كنند، روشن مى‌شود كه خداوند هرگز اجازه نداد آنها با وسوسه‌هاى خود چنين موفقيتى را به دست آورند. (دقت كنيد)

و نيز در آيه 113 سوره نساء مى‌خوانيم: وَ لَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَ رَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ انْ يُضِلُّوكَ وَ مَا يُضِلُّونَ الَّا انْفُسَهُمْ وَ مَا يَضُرُّونَكَ مِنْ شَى‌ءٍ: «اگر فضل و رحمت خدا شامل حال تو نبود، گروهى از آنان تصميم داشتند تو را گمراه كنند؛ امّا

[1]. سوره اسراء، آيه 74.