حالى كه قلوب آنها- طبق آيه فوق- هدف القائات شيطانى قرار مى‌گرفت؟!

افسانه آيات شيطانى و افسانه غرانيق‌

داستانى در اين زمينه نقل كرده‌اند كه به داستان‌ «غرانيق» معروف شده، اين داستان مى‌گويد پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم مشغول خواندن سوره نجم در برابر مشركان بود، وقتى به اين آيه رسيد أَفَرَأَيْتُمْ اللَّاتَ وَالْعُزَّى- وَمَنَاةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرَى: «به من خبر دهيد آيا بت‌هاى" لات" و" عزى" و" منات" كه سوّمين آنها است» (دختران خدا هستند!) [1] در اين هنگام شيطان اين دو جمله را بر زبان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم جارى ساخت: «تِلْكَ الْغَرانِيْقُ الْعُلى‌ وَ انَّ شَفَاعَتَهُنَّ لَتُرْتَجى‌!»: «آنها پرندگان زيباى بلند مقامى هستند و از آنها اميد شفاعت مى‌رود»! [2]

مشركان با شنيدن اين دو جمله غرق شادى شدند، و گفتند: محمد صلى الله عليه و آله تا كنون نام خدايان ما را هرگز به نيكى نبرده بود»؛ در همين حال رسول خدا سجده كرد و آنها نيز سجده نمودند؛ مشركان قريش همگى خوشحال شدند و متفرق گشتند؛ ولى چيزى نگذشت كه جبرئيل نازل شد و به پيامبر اطلاع داد كه اين دو جمله را من براى تو نياورده بودم! اين از القائات شيطان بود!! و آيه فوق‌ وَ مَا ارْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ وَ لَانَبىٍ ... نازل گرديد و به پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم و مؤمنان هشدار داد. [3]

اگر اين حديث پذيرفته شود مسأله مقام عصمت انبياء را حتى در قسمت دريافت وحى نيز مخدوش مى‌كند، و اعتماد به آنها را زايل مى‌نمايد.

[1]. سوره نجم، آيه 19 و 20.

[2]. «غرانيق» جمع «غرنوق» (بر وزن مزدور) نوعى پرنده آبى سفيد رنگ يا سياه است ... به معانى ديگر نيز آمده است به نقل از قاموس اللغة.

[3]. اين حديث را غالب مفسّران معروف با مختصر تغييراتى نقل كرده‌اند و مورد نقد قرار داده‌اند.