تفسير نمونه جلد 13 و 19 و 24 ذيل آياتى كه درباره حضرت يونس است مراجعه كنند.

9- پيغمبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم‌

درباره پيغمبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله و سلم نيز آيات مختلفى در قرآن مجيد وجود دارد كه در مسأله عصمت سؤالات برانگيز است و عمدتاً آيات زير مى‌باشد:

الف- انَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحَاً مُبِيناً* لِيَغْفِرَ لَكَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَ مَا تَاخَّرَ وَ يُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَ يَهْدِيَكَ صِرَاطاً مُسْتَقِيماً: «ما براى تو فتح آشكارى فراهم ساختيم- تا خداوند گناهان گذشته و آينده تو را بيامرزد و نعمتش را بر تو تمام كند، و به راه راست هدايتت فرمايد» [1].

با توجه به اين‌كه‌ «ذنب» به معناى گناه است چگونه اين معنا با مقام والاى عصمت آن پيامبر بزرگ سازگار است؟

در اين‌جا مفسّران بحث‌هاى فراوانى دارند و در مقام پاسخ به اين سؤال تفسيرهاى گوناگونى ذكر كرده‌اند، از جمله اين‌كه:

منظور همان ترك اولى است كه هيچ منافاتى با مقام عصمت ندارد، زيرا اگر انسان كار خوبى بجا آورد، و از كار بهتر از آن صرفنظر كند به آن‌ ترك اولى‌ گفته مى‌شود (دقت كنيد) در حالى كه نه تنها گناهى انجام نداده بلكه مستحبى را بجا آورده، ولى بالاتر از آن هم مستحب ديگرى بوده است، و اطلاق ذنب و گناه بر چنين كارى به خاطر مقام والاى آنهاست، چرا كه گفتيم «حسنات الابرار سيئات المقربين».

ديگر اين‌كه منظور گناه امت است (بنابراين آيه چيزى در تقدير دارد كه همان كلمه‌ «امت» مى‌باشد).

ديگر اين‌كه منظور گناهانى است كه در حق پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم مرتكب شدند، (زيرا ذنب‌

[1]. سوره فتح، آيه 1 و 2.