مىفرمايد: فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُنْ
كَصَاحِبِ الْحُوتِ إِذْ نَادَى وَهُوَ مَكْظُومٌ- لَوْلَا أَنْ تَدَارَكَهُ
نِعْمَةٌ مِنْ رَبِّهِ لَنُبِذَ بِالْعَرَاءِ وَهُوَ مَذْمُومٌ- فَاجْتَبَاهُ
رَبُّهُ فَجَعَلَهُ مِنْ الصَّالِحِينَ: «براى
فرمان پروردگارت (درباره مجازات كافران) صبر كن (و عجله منما) و مانند صاحب ماهى
(يونس) نباش (كه در تقاضاى مجازات قومش عجله كرد) در آن زمان كه خدا را خواند، در
حالى كه پر از اندوه بود- و اگر رحمت خدا به ياريش نيامده بود، بيرون افكنده مىشد
در حالى كه مذموم و نكوهيده بود- ولى پروردگارش او را برگزيد و از صالحان قرار
داد».
از اين تعبير نيز استفاده مىشود كه در كار خود عجله كرده بود، و اگر لطف خدا
به يارى او نمىشتافت كار او مشكل مىشد.
همين معنا در سوره «صافات» تكرار شده، بعد از آنكه قرآن به فرار او از قومش
اشاره مىكند، و داستان سوار شدن بر كشتى و قرعه زدن و انداختن او در دهان ماهى
عظيم را يادآور مىشود، مىفرمايد: فَلَوْلَا
انَّهُ كَانَ مِنَ الْمُسَبِّحِينَ* لَلَبِثَ فِى بطْنِهِ الى يُوْمِ
يُبْعَثُونَ[1] «اگر
او از تسبيحكنندگان نبود تا روز قيامت در شكم ماهى مىماند».
مگر او چه كار خلافى كرده بود كه مىبايست در شكم ماهى زندانى شود؟ و اگر
تسبيح خدا نمىگفت و به درگاه او نيايش نمىكرد در شكم ماهى زندانى مىشد. كوتاه
سخن اينكه ماجراى يونس كه با سه عبارت مختلف در سه سوره قرآن (انبياء، قلم، و
صافات) آمده است سؤالاتى را در زمينه مقام عصمت اين پيامبر بزرگ برمىانگيزد كه
پاسخ منطقى مىطلبد.
پاسخ
درست است كه تعبيرات مختلف آيات فوق نشان مىدهد كه خلافى از حضرت يونس سرزده
بود، تعبير به «ظالم» تعبير به «مليم» (خواه به معناى ملامت كننده