4- عذاب‌هاى جسمانى دوزخيان‌

اشاره:

همان گونه كه پاداش‌هاى الهى و مواهب بهشتى در قيامت دو گونه است «روحانى» و «جسمانى» كه شرح مبسوط آن گذشت، عذاب‌هاى دوزخى نيز بر دو گونه است: روحانى و جسمانى، زيرا مى‌دانيم معاد دو جنبه دارد و هر كدام مجازات و پاداش مناسب خود را مى‌طلبد.

به علاوه اعمال انسان در اين جهان نيز دو گونه است «اعمال قلبى و روحى» و «اعمال جسمى و مادى» بنابراين ممكن نيست در آنجا تنها يك نوع پاداش يا كيفر وجود داشته باشد.

آيات مختلف قرآن و روايات اسلامى نيز گواه روشنى بر اين مدعاست.

با اين اشاره نخست به سراغ مجازات‌هاى جسمانى دوزخيان مى‌رويم، و به آياتى كه در اين زمينه وارد شده گوش جان فرا مى‌دهيم، و آنها را تحت عناوين زير مطالعه مى‌كنيم.

الف- شدت فوق‌العاده عذاب‌هاى دوزخيان.

ب- غذاى دوزخيان.

ج- نوشيدنى‌هاى آنها.

د- لباس دوزخيان.

ه- ساير عذاب‌هاى جسمانى آنان.

1- شدت عذاب در دوزخ.

1- يَوَدُّ المُجْرِمُ لَوْيَفْتَدي مِنْ عَذابِ يَوْمَئِذٍ ببنيه- وَ صاحِبَتِهِ وَ اخيهِ وَ فَصيلَته الَّتي تُؤْويه- وَ مَنْ في الأرْضِ جَميعاً ثُمَّ يُنْجيهِ‌ (معارج 11- 14).

2- فَيُومَئِذٍ لا يُعذِبُ عَذابَهُ احَدٌ- وَ لا يُوثِقُ وَ ثاقَهُ احَدٌ (فجر 25- 26).

3- فَيُعَذِبُهُ اللَّه العذابَ الأكْبَرَ (غاشية- 24).

4- انْطلِقُوا الى ظِّلٍ ذي ثلاث شُعَبٍ- لاظَليلٍ وَلا يُغْنى مِنَ اللَّهَبِ- انّها