اين اجزاء چه خواهد شد؟

از شأن نزول سرگذشت ابراهيم و داستان مرغ‌هاى چهارگانه (بقره- 260) نيز استفاده مى‌شود كه سؤال ابراهيم درباره معاد جسمانى و شبهه آكل و مأكول بوده، چرا كه مردارى را در كنار دريا مشاهده كرد كه بخشى از آن در دريا بود و حيوانات دريا آن را مى‌خوردند، و بخشى از آن در خشكى و حيوانات خشكى از آن تغذيه مى‌كردند، و همين مسأله ابراهيم عليه السلام را در فكر فرو برد، و تقاضاى خود را مبنى بر ارائه معاد به پيشگاه خداوند عرضه نمود.

پاسخ:

در جواب اين ايراد قديمى پاسخ‌هاى مختلفى گفته شده است كه معروفترين آنها اعتقاد به‌ «اجزاء اصليّه» است، طرفداران اين عقيده مى‌گويند: بدن انسان مركّب از دو گونه اجزاء است: اجزاء اصليّه، واجزاء غير اصليّه، اجزاء اصليه همان است كه هرگز در آن زياده و نقصان، روى نمى‌دهد، و اجزاء غير اصليّه آنهاست كه دائماً در معرض زياده و نقصان است.

اجزاء اصليه بعد از مرگ انسان همواره باقى مى‌ماند و اگر هم خاك شود، آن خاك جزء بدن موجود ديگرى نمى‌گردد، و در قيامت همين اجزاء، پرورش مى‌يابد و بدن انسان را مى‌سازد و روح به آن ملحق مى‌شود.

گاه اين نظر را با پاره‌اى از روايات نيز تأييد كرده‌اند از جمله: روايتى است كه «مصدق بن صدقه» از «عمار بن موسى» از امام صادق عليه السلام نقل مى‌كند، مى‌گويد: از آن حضرت پرسيدم كه آيا ميّت تمام بدنش مى‌پوسد؟ فرمود: آرى، تا جايى كه گوشت و استخوانى براى او باقى نمى‌ماند، مگر همان طينت (خاكى) كه در آغاز از آن آفريده شده: فَانَّها لا تُبْلَى‌ وَ تَبْقَى‌ فى الْقَبْرِ مُستَديرَةً، حَتّى‌ يُخْلَقَ مِنْها كَما خُلِقَ مِنْها اوَّلَ مَرَّةٍ: «آن جزء نمى‌پوسد و در قبر به صورت مدوّر باقى مى‌ماند، تا بار ديگر از آن آفريده شود همان‌گونه كه در آغاز آفريده شد». [1]

در روايت مرسله ديگرى نيز از امام صادق عليه السلام نقل شده كه در داستان ذبح گاو بنى‌اسرائيل فرمود:

[1]. بحار، جلد 7، صفحه 43، حديث 21.