در حديث ديگرى توبه به عنوان محبوبترين كارها نزد خدا معرفى شده، پيغمبر اكرم
صلى الله عليه و آله فرمود: «وَلَيْسَ
احَبَّ الَى اللَّهِ مِنْ مُؤْمِنٍ تائبٍ اوْ مُوْمِنَةٍ تائبَةٍ»: «چيزى محبوبتر در نزد خدا از مرد مؤمن توبه كار و زن
مؤمنه توبه كننده نيست» [1]
واژه «جبّار» از ماده جبر است، و معناى اصلى آن به گفته راغب اصلاح كردن توام
با غلبه و قاهريت است. و به همين دليل اين واژه گاه در معناى اصلاح به كار مىرود
مثلًا كسى استخوان شكستهاى را اصلاح مىكند مىگويد «جَبَرْتُ الْعَظْمَ» و در دعا
مىخوانيم «يا جابِرَ الْعَظْمِ الْكَسيرِ»: «اى كسى كه استخوان شكسته را اصلاح مىكنى».
و گاه در معناى قهر و غلبه، و به گفته مقائيس مفهوم آن تركيبى است از عظمت و
علوّ و استقامت- به معناى راست قامت بودن- و لذا به درختهاى بلند نخل كه از دسترس
بيرون است جَبّارَه گفته مىشود.
«جَبْر» به معناى مجبور ساختن كسى بر
چيزى نيز از ريشه قهر و غلبه گرفته شده است.
به هر حال وصف «جبّار» هنگامى كه در مورد خداوند به كار مىرود به گفته مرحوم
صدوق در كتاب توحيد به معناى شخص قاهر و صاحب سلطهاى است كه دست كسى به دامان
عظمتش نمىرسد. [2]
و يا به معناى كسى است كه فقر و نيازهاى بندگان را جبران مىكند، چنانكه
[1]. بحارالانوار، جلد 6، صفحه 21،
حديث 15 باب التوبة و انواعها ....