و از اينجا جواب سؤالى كه هنگام طرح اين آيه در اذهان بسيارى مطرح مى‌شود و آن اينكه: چگونه ممكن است اسلام به مردان اجازه دهد كه در مورد زنان متوسّل به تنبيه بدنى شوند و آنان را بزنند، در حالى كه اين امر با كرامت انسان مخصوصاً انسانى كه شريك زندگى اواست هماهنگ نيست؟ روشن مى شود زيرا:

اوّلًا منظور از ضرب و تنبيه بدنى در اينجا اين نيست كه شلّاق بر دارد و گوشت و پوست او را با هم مخلوط كند؛ ويا سيلى بر صورتش بنوازد و سياه و كبود كند؛ چرا كه هيچ يك از اينها در شرع اسلام جايز نيست و حتّى ديه دارد.

منظور تنبيه ملايمى است كه نه سبب جراحت گردد و نه سرخ و سياه و كبود كند؛ تا آنجا كه جمعى از مفسّران در توضيح آيه گفته‌اند: «چيزى مانند زدن روى دست ها با چوب مسواك!» و يا تنبيهى شبيه آن كه او را كمى ناراحت سازد؛ ولى شديد نباشد و مجروح نكند.

ثانياً نبايد فراموش كرد كه زنان بر چهار گونه‌اند:

گروهى زنان مؤمن و صالح اند كه بر اثر شايستگى ذاتى و تربيت هاى اكتسابى به مسئوليت هاى خود در محيط خانواده كاملًا آشنا هستند؛ آنها بايد كاملًا مورد احترام همسرانشان باشند، و دستور وَ عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ‌: «با آنها به طور شايسته رفتار كنيد» [1] در مورد آنهااست.

گروه ديگر آنهايى هستند كه از وظايف خود در خانواده سر باز مى‌زنند و مايه آزار همسر خود مى‌شوند ولى تخلف هاى آنها عميق نيست و با پند و اندرز متوجّه اشتباه خود شده، به خاطر خوف از خدا و داشتن تقوى به راه حق باز مى‌گردند، اينها مشمول جمله‌ «فَعِظُوهُنَّ» در آيه فوق مى‌باشند.

گروهى سومّى كه نشوزشان عميق‌تر است با بى اعتنايى و به اصطلاح قهر كردن متوجّه اشتباه خود مى‌شوند و به خاطر لطافت روحى كه دارند اين واكنش خفيف در روحشان اثر

[1]. سوره نساء، آيه 19 ..