چيزى جز اين نيست، كه مجازات مادّى يا معنوى كه اثر بازدارند داشته باشد؛ در
مورد مجرمان انجام گيرد.
ج. آيه ايذاء
همان گونه كه در گذشته نيز اشاره شد در قرآن مجيد براى مردان و زنانى كه (همسر
ندارند و) اقدام به ارتكاب زنا كنند دستور مجازات داده است و مىفرمايد: والّذان ياتيانها منكم فاذوهما ...[1] اگر منظور از ايذاء در اينجا همان حدّ شرعى
باشد كه در آيه الزّانِيَةُ وَالزّانى ...[2] به آن اشاره
شده ارتباطى با بحث تعزيرات ندارد و داخل بحث حدود خواهد بود؛ امّا هر گاه بگوييم
منظور از «ايذاء» مجازات به طور مطلق است كه حدّ و حدود معينى براى آن ذكر نشده و
مربوط به قبل از نزول حدّ زنااست- همان گونه كه گروهى از مفسّران گفتهاند- جزء
تعزيرات محسوب خواهد شد؛ زيرا مجازاتى است نامعيّن در مورد زناكاران مجرد كه قبل
از تشريع حدّ زنا در اسلام بوده است.
مرحوم طبرسى در مجمع البيان نيز براى جمله «فآذوهما» (آن دو را آزار دهيد) دو معنى ذكر كرده كه هر
دو منطبق بر تعزيرات است: «نخست اين كه منظور سرزنش كردن با زبان و زدن با كفش
است! و دوّم اين كه منظور فقط سرزنش با زبان است». [3]
د آيه نشوز
درباره «زنان ناشزه» نيز حكمى در قرآن مجيد ديده مىشود كه آن نيز يكى از