و كم سن و سال باشد». [1]

2- در عبارتى ديگر، مولى على (عليه السلام) فرمودند:

«لو سَكَتَ الجاهِلُ مَا اخْتَلف النّاس»:

«اگر جاهل سكوت اختيار مى‌كرد هرگز اختلافى در ميان مردم نمى‌افتاد». [2]

3- و نيز فرمودند:

«العلماء غُرَباء لكثرة الجهال بينهم»:

«دانشمندان غريب هستند، چون جاهلان در ميان آنها فراوانند». [3]

4- و در جاى ديگر فرمود:

«لاترى الجاهل الّا مُفْرطاً او مُفَرّطا»:

«جاهل را نمى‌بينى، مگر در حال افراط يا تفريط». [4]

پيامبر گرامى (صلى الله عليه وآله) نيز فرمودند:

«فقيه واحد اشَدّ على ابليس مِنْ الف عابد»:

«يك فقيه دانشمند در برابر شيطان محكمتر از هزار عابد است» (يعنى زحمت آن دانشمند براى او بيشتر از هزار عابد است). [5]

33- ابرار

حضرت صفت سوم روزانه پرهيزگاران را نيكوكارى مى‌شمارد، و چنانكه از كتب لغت استفاده مى‌شود «برّ» (به فتح باء) در اصل به معناى وسعت و گستردگى است و از اين رو صحراهاى وسيع را «برّ» گويند، در مقابل بحر، و از آنجا كه افراد نيكوكار اعمالشان نتيجه گسترده‌اى در سطح جامعه دارد، اين واژه بر آنها اطلاق مى‌شود، پس «برّ» به معنى شخص نيكوكار مى‌شود و «برّ» (به كسر ياء) به معنى نيكى كردن و نيكوكارى است. [6] بعضى گفته‌اند «خير» اعم از «برّ» است زيرا «برّ» نيكى‌

[1]. بحار الانوار، جلد 1، صفحه 83.

[2]. بحار الانوار، جلد 78، صفحه 81.

[3]. بحار الانوار، جلد 78، صفحه 81.

[4]. نهج‌البلاغه، كلمات قصار، كلمه 70.

[5]. بحار الانوار، جلد 1، صفحه 177.

[6]. در اين كه ابرار جمع چيست؟ اختلاف است: مفردات راغب ابرار را جمع بارّ و بررة را جمع برّ دانسته و صحاح جوهرى عكس اين گفته «ابرار جمع برّ» و بررة جمع بارّ و بعضى ابرار را جمع هر دو گرفته‌اند. برّ و بارّ، هر كدام باشد، معنى ابرار واضح است كه به معنى نيكان است ..