ساله اين مطلوب حاصل نشود.

ذكر حقيقى و ياد تمام و كمال آن است كه به تمام مملكت وجود انسان نفوذ كند و ظاهر و باطن و سرّ و علن را فرا گيرد.

اگر قلب به ياد حق تپيد، حركت و سكون اين كشتى كه هر آن در تلاطم طوفانها است به دست خداوند مى‌شود كه‌ «بسم اللّه مَجريها و مُرسيها».

عارف عامل امام خمينى (رحمه الله) در كتاب چهل حديث خود مى‌فرمايند «شيخ عارف كامل ما جناب شاه‌آبادى- روحى فداه- مى‌فرمودند: شخص ذاكر بايد در ذكر مثل كسى باشد كه به طفل كوچك كه زبان باز نكرده مى‌خواهد تعليم كلمه را كند، تكرار مى‌كند تا اينكه او به زيان مى‌آيد و كلمه را اداء مى‌كند ...».

آرى آن قدر بايد ذكر لفظى بگويد تا زبان قلب گشوده شود، وقتى زبان قلب گشوده شد، در اين مرحله زبان از قلب تبعيت مى‌كند و كار ذكر براحتى انجام مى‌پذيرد. [1]

فوائد ذكر:

1- ذكر، كليد نيكو شدن قلب است- مولى فرمودند:

«اصْلُ صَلاح القَلب اشْتِغالُه بِذِكر اللّه»:

«اصل و ريشه نيكو شدن قلب مشغول بودن آن به ياد خدا است». [2] در جاى ديگر فرمودند:

«مُداوَمَة الذكر قُوتُ الارواح و مِفْتاحُ الصَّلاح»:

«دوام ذكر و ياد حق طعام و غذاى روحها و كليد نيكوئى است». [3]

2- ذكر، حيات قلبها است. مولى على (عليه السلام) فرمودند:

«فى الذكر حياة القلوب»:

[1]. فرق دو منزل تفكر و تذكر با استفاده از چهل حديث، صفحه 248 تا 251 آورده شد.

[2]. غررالحكم.

[3]. غررالحكم ..