responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 99

زمين را بدون هيچ مادّه و يا طرح و نقشه قبلى ايجاد كرده است. [1]

[بِرّ، بَرّ:]

«لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا»

«بِرّ» (بر وزن ضِدّ) در اصل، به معناى توسعه است، سپس در معناى نيكى‌ها، خوبى‌ها و احسان، به كار رفته است. «بِرّ» (به كسر ب) به معناى «نيكوكارى» است؛ بعضى گفته‌اند: فرق بين آن و «خير» اين است كه‌ «بِرّ» به معناى «نيكى توأم با توجّه است» در حالى كه‌ «خير» معناى اعمى دارد.

«بَرّ» (بر وزن سر) جنبه وصفى دارد و به معناى شخص نيكوكار است، در اصل به معناى وسعت است و لذا صحراهاى وسيع را «برّ» مى‌گويند؛ و از آنجا كه نيكوكاران روحى وسيع و گسترده دارند اين واژه بر آنها اطلاق مى‌شود و به كارهاى نيك كه نتيجه آن گسترده است و به ديگران مى‌رسد «بِرّ» (به كسر ب) گفته مى‌شود. اين كلمه در سوره‌ «مريم» عطف است بر «مُبارَكاً»، نه به‌ «صلوة و زكاة»، و معناى آن در واقع چنين است: جَعَلَنِى بَرّاً بِوالِدَتِى‌ «مرا نيكوكار نسبت به مادرم قرار داد».

«راغب» در «مفردات» مى‌گويد: «بَرّ» در اصل به معناى خشكى است (در مقابل بحر و دريا) سپس، به كسانى كه اعمال نيكشان گسترده و وسيع است، اين لفظ اطلاق شده، و از همه شايسته‌تر براى اين نام، ذات پاك خداوند است كه نيكى او همه جهانيان را فرا گرفته است. [2]

[براء:]

«إِنَّني‌ بَرآءٌ مِّمَّا تَعْبُدُون»

«براء» (بر وزن سوار) مصدر و به معناى‌ «تبرى» است؛ و در اين گونه موارد معناى وصفى به طور مؤكد و مبالغه دارد (مانند زيدٌ عَدْلٌ) و چون مصدر است مفرد و جمع، مذكر و مؤنث در آن يكسان مى‌باشد. [3]

[بَرَرَة:]

«كِرامٍ بَرَرَة»

«بَرَرَة» جمع‌ «بارّ» (مثل طالب و طلبه) از مادّه «بَرّ» در اصل به معناى وسعت و گستردگى است؛ و لذا به صحراهاى وسيع «بَرّ» (به فتح باء) گفته مى‌شود، و از آنجا كه افراد نيكوكار وجودى گسترده دارند، و بركات آنها به ديگران مى‌رسد به آنها «بارّ»


[1]. بقره، آيه 117 (ج 1، ص 480)؛ انعام، آيه 101 (ج 5، ص 477)

[2]. بقره، آيه 177 (ج 1، ص 675)؛ آل‌عمران، آيه 92 (ج 3، ص 13)؛ انعام، آيه 59 (ج 5، ص 335)؛ مريم، آيه 32 (ج 13، ص 66)؛ طور، آيه 28 (ج 22، ص 452)؛ انسان، آيه 5 (ج 25، ص 349)

[3]. زخرف، آيه 26 (ج 21، ص 54)؛ ممتحنه، آيه 4 (ج 24، ص 30)

نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 99
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست