گفته شده است. [1]

[برزخ:]

«وَ جَعَلَ بَيْنَهُمَا بَرْزَخاً»

«برزخ» به معناى حجاب و حائل ميان دو چيز است. [2]

[بَرَزُوا:]

«وَ لَمَّا بَرَزُوا لِجالُوتَ»

«بَرَزُوا» از مادّه‌ «بُروز»، به معناى ظهور است و از آنجا كه وقتى انسان در ميدان جنگ، آماده و ظاهر مى‌شود، ظهور و بروز دارد؛ به اين كار مبارزه يا «بَراز» مى‌گويند. و لذا به معناى بيرون آمدن از صف و مقابل حريف ايستادن در ميدان جنگ و به اصطلاح مبارزه كردن نيز آمده است. [3]

[بُروز:]

«وَ بَرَزُوا لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ»

«بُروز» به معناى قرار گرفتن در فضا و محل وسيعى مى‌باشد كه لازمه آن ظهور و آشكار شدن است، به همين دليل «بروز» به معناى «ظهور» مى‌آيد (دقت كنيد). [4]

[بَرِقَ:]

«فَإِذا بَرِقَ الْبَصَرُ»

«بَرِقَ» از مادّه‌ «برق» (بر وزن فرق) در اصل، به معناى روشنايى و برقى است كه در ميان ابرها ظاهر مى‌شود، سپس به هر نوع روشنايى اطلاق شده است. برق زدن چشم‌ها كه در اين آيه به آن اشاره شده، به معناى حركت شديد و اضطراب‌آميز آن از شدت هول و ترس است.

بعضى نيز آن را به معناى ساكن شدن حدقه چشم و خيره نگاه كردن به يك نقطه كه آن هم غالباً نشانه وحشت است، تفسير كرده‌اند؛ و شواهدى از اشعار عرب بر اين معنا كه برق زدن چشم، به معناى تحير است آورده‌اند، ولى تفسير اول مناسب‌تر به نظر مى‌رسد. [5]

[بركت:]

«وَبارَكْنَا عَلَيْهِ»

«بركت» در اصل از «برك» (بر وزن درك) به معناى سينه شتر است، و هنگامى كه شتر سينه خود را بر زمين مى‌افكند، همين ماده در مورد او به كار مى‌رود (بَرَكَ الْبَعِيْرُ). و تدريجاً اين ماده، در معناى ثبوت و دوام چيزى به كار رفته است، بركه آب را نيز از آن جهت «بركه» گويند كه آب در آن ثابت است، و مبارك را از اين نظر «مبارك» مى‌گويند كه خير آن باقى و برقرار است. [6]

[1]. عبس، آيه 16 (ج 26، ص 145)

[2]. فرقان، آيه 53 (ج 15، ص 141)

[3]. بقره، آيه 250 (ج 2، ص 283)؛ ابراهيم، آيات 21، 48 (ج 10، صفحات 370، 438)

[4]. ابراهيم، آيه 48 (ج 10، ص 438)

[5]. قيامت، آيه 7 (ج 25، ص 291)

[6]. صافات، آيه 113 (ج 19، ص 147)