نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 72
[أَمْشاج:]
«مِنْ نُّطْفَةٍ
أَمْشاجٍ»
«أَمْشاج» جمع «مشج» (بر وزن نسج يا بر وزن سبب) يا جمع
«مشيج» (بر وزن مريض) به معناى شىء مخلوط است. [1]
[أمعاء:]
«فَقَطَّعَ
أَمْعآءَهُمْ»
«امعاء» جمع «معى» (بر وزن سعى) و «معا» (بر وزن غنا) به معناى روده است؛ و گاه به تمام آنچه در
درون شكم وجود دارد نيز گفته مىشود. و پاره شدن آنها، اشاره به شدت سوزندگى و
حرارت اين نوشابه وحشتناك دوزخى است. [2]
[أمكُثُوا:]
«فَقالَ لِأَهْلِهِ
امْكُثُوا»
«أمكُثُوا» از مادّه «مكث» به معناى توقف كوتاه است. [3]
[أَمْلى لَهُمْ:]
«سَوَّلَ لَهُمْ وَ
أَمْلَى لَهُمْ»
جمله «وَ أَمْلى لَهُمْ»، از مادّه «املاء» به معناى ايجاد طول امل و آرزوهاى دور و دراز است، كه انسان را به خود مشغول
داشته، و از حق بازمىدارد. [4]
[أُمم:]
«إِلّآ أُمَمٌ
أَمْثالُكُم»
«أُمم» جمع «امّت» و امّت، به معناى جمعيتى است كه داراى قدر مشتركى هستند. مثلًا دين واحد يا
زبان واحد، يا صفات و كارهاى واحدى دارند؛ و اين تعبير مىرساند كه همراه نوح عليه
السلام امتهايى بودند. اين عبارت ممكن است به خاطر آن باشد كه افرادى كه با نوح
عليه السلام بودند، هر يك سرچشمه پيدايش قبيله و امّتى گشتند.
و يا اين كه واقعاً آنها كه با نوح عليه السلام بودند هر گروهى از قوم و
قبيلهاى بودند، كه مجموعاً امّتهايى تشكيل مىدادند.
اين احتمال نيز وجود دارد كه، «أُمَم» اصناف حيواناتى كه با نوح بودند را نيز شامل گردد؛ زيرا در
قرآن مجيد كلمه «امّت» بر آنها نيز اطلاق شده است. [5]
[أَمَنَةً:]
«مِنْ بَعْدِ
الْغَمِّ أَمَنَةً»
«أَمَنَةً» از مادّه «أمْن» به معناى ايمنى است و «نُعاس» به خواب سبك گفته مىشود. [6]