«يُحْبَرُون» از مادّه‌ «حبر» (بر وزن قشر) به معناى اثر جالب و خوب است، و به حالت شادى و سرورى كه آثار آن در چهره ظاهر گردد، نيز گفته مى‌شود، و از آنجا كه قلب بهشتيان چنان مالامال از شادى و سرور است كه آثار آن در تمام وجودشان ظاهر مى‌گردد، اين تعبير در مورد آنها به كار رفته است. [1]

[يُحَرِّفُونَ:]

«يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ»

«يُحَرِّفُونَ» از مادّه‌ «تَحريف» فعل مضارع و دالّ بر استمرار است و اين مى‌رساند كه آنها همواره كلمات الهى را تحريف مى‌نمودند. [2]

[يَحْسَبُ:]

«أَ يَحْسَبُ الإِنْسانُ»

تعبير به‌ «يَحْسَبُ» (از مادّه‌ «حسبان» به معناى گمان) اشاره به اين است كه اين منكران هرگز به گفته خود ايمان نداشتند، بلكه تنها بر پندار و گمان‌هاى واهى و بى‌اساس تكيه مى‌كردند. [3]

[يُحْشَرُون:]

«رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ»

«يُحْشَرُون» از مادّه‌ «حشر» به معناى «جمع» است، ولى معمولًا در قرآن به اجتماع در روز قيامت گفته مى‌شود، مخصوصاً هنگامى كه به ضميمه «الى‌ رَبِّهِمْ» بوده باشد. [4]

[يَحُضُّ:]

«وَ لا يَحُضُّ عَلى‌ طَعَامِ الْمِسْكِينِ»

«يَحُضُّ» از مادّه‌ «حَضّ» به معناى تحريض و ترغيب ديگران بر چيزى است، «راغب» در «مفردات» مى‌گويد: «حَصّ» تشويق در حركت و سير است، ولى «حَضّ» چنين نيست. از آنجا كه «يَحُضُّ» و «يَدُعُّ» به صورت فعل «مضارع» آمده، نشان مى‌دهد اين كار مستمر آنها در مورد يتيمان و مستمندان است. [5]

[يحموم:]

«وَ ظِلٍّ مِّن يَحْمُومٍ»

«حميم» به معناى شى‌ء داغ و «يحموم» از همين ماده است و در اينجا به تناسب‌ «ظلّ» (سايه) به «دود غليظ و سياه و داغ» تفسير شده است. [6]

[يَختانُون:]

«يَخْتانُونَ أَنْفُسَهُمْ»

«يَختانُون» از مادّه‌ «إِختيان- خيانة» فعل مضارع است و دلالت بر استمرار دارد. [7]

[يَخْرُصُونَ:]

«هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ»

«يَخْرُصُونَ» از مادّه‌ «خرص» (بر وزن ترس)، در اصل، به معناى تخمين زدن‌

[1]. روم، آيه 15 (ج 16، ص 400)

[2]. مائده، آيه 13 (ج 4، ص 399)

[3]. قيامت، آيه 3 (ج 25، ص 282)

[4]. انعام، آيه 38 (ج 5، ص 279)

[5]. ماعون، آيه 3 (ج 27، ص 384)

[6]. واقعه، آيه 43 (ج 23، ص 239)

[7]. نساء، آيه 107 (ج 4، ص 153)