مى‌شود، اشاره لطيفى به اين حقيقت است كه بهترين غنائم دنيا همچون سايه عصر گاه است كه به زودى زائل و فانى مى‌شود.

ولى، با توجّه به اين كه: در آيه فوق به سايه‌هاى راست و چپ اشياء اشاره شده و كلمه «فَيى‌ء» براى همه آنها به كار رفته استفاده مى‌شود كه «فَيى‌ء» در اينجا معناى وسيعى داردوهرگونه سايه‌راشامل مى‌شود. [1]

[يَخْسِفُ:]

«أَن يَخْسِفَ اللَّهُ»

«يَخْسِفُ» از مادّه‌ «خسف» (بر وزن وصف) به معناى پنهان گشتن و مخفى شدن است، لذا پنهان شدن نور ماه در زير سايه زمين را «خسوف» مى‌نامند و چاه‌ «مخسوف» به چاهى مى‌گويند، كه آب در آن پنهان گردد، و نيز پنهان شدن انسان‌ها و خانه‌ها را در شكاف زمين (شكافى كه بر اثر زلزله‌ها پديد مى‌آيد) «خسف» مى‌نامند. [2]

[يَتَّقْهِ:]

«يَخْشَ اللَّهَ وَ يَتَّقْه»

جمله‌ «يَتَّقْهِ» از مادّه‌ «إِتّقاء- وِقايَة» كه با سكون «قاف» و كسر «هاء» قرائت مى‌شود در اصل‌ «يَتَّقِيهِ» بوده، چون شرط واقع شده، ياء آن به خاطر مجزوم شدن، حذف گرديده، و چون دو كسره پشت سر هم ثقيل بوده، يكى از آن دو حذف شده و به صورت فوق در آمده است. [3]

[يَتَكَلَّمُ:]

«فَهُوَ يَتَكَلَّمُ بِمَا كَانُوا»

تعبير به‌ «يَتَكَلَّمُ» (سخن مى‌گويد) از مادّه‌ «تَكَلُّم» يك نوع تعبير مجازى است، كه به هنگام روشن بودن يك دليل، تعبير مى‌كنيم:

«اين دليلى است گويا كه با انسان حرف مى‌زند». [4]

[يَتْلُوا:]

«رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُوا»

«يَتْلُوا» از مادّه‌ «تلاوت» به معناى پى در پى در آوردن است، لذا هنگامى كه عباراتى پى در پى (و روى نظام صحيح) خوانده شود از آن تعبير به تلاوت مى‌كنند، يعنى پيامبر، سخنان خدا را روى نظام صحيح و مناسبى پى در پى بر شما مى‌خواند تا قلوبتان را آمادّه پذيرش معانى آن كند. [5]

[يَتَمَطّى‌:]

«إِلى‌ أَهْلِهِ يَتَمَطّى‌»

«يَتَمَطّى‌» از مادّه‌ «مطا» در اصل به معناى پشت است و «تَمَطّى» به معناى كشيدن پشت از روى بى‌اعتنايى و غرور، و يا كسالت و بى‌حالى است، و در اينجا منظور

[1]. نحل، آيه 48 (ج 11، ص 280)

[2]. نحل، آيه 45 (ج 11، ص 275)

[3]. نور، آيه 52 (ج 14، ص 557)

[4]. روم، آيه 35 (ج 16، ص 459)

[5]. بقره، آيات 129، 151 (ج 1، صفحات 523، 583)