تازه و خشك) نام دارد. [1]

[ندّ:]

«جَعَلَ لِلَّهِ أَنْداداً»

«ندّ» (بر وزن ضد) به معناى «مثل و مانند» است، با اين تفاوت كه‌ «مثل» مفهوم وسيعى دارد، ولى‌ «ندّ» تنها به معناى مماثلت در حقيقت و گوهر چيزى است. [2]

[نَدِىّ:]

«وَ أَحْسَنُ نَدِيّاً»

«نَدِىّ» در اصل از «نَدْى» به معناى رطوبت گرفته شده است، و سپس به معناى افراد فصيح و سخنگو آمده. چرا كه يكى از شرائط قدرت بر تكلم، داشتن آب دهان به قدر كافى است و از آن پس، «ندا» به معناى مجالست و سخن گفتن آمده. و حتى مجلسى را كه جمعى در آن براى انس جمع مى‌شوند، يا به مشورت مى‌نشينند «نادى» گفته مى‌شود، و «دار الندوه» كه محلى بود در «مكّه» و سران در آنجا جمع مى‌شدند و مشورت مى‌كردند، از همين معنا گرفته شده است.

ضمناً، از سخاوت، بذل و بخشش، گاه به‌ «ندى‌» تعبير مى‌كنند، آيه فوق ممكن است اشاره به همه اينها باشد، يعنى مجلس انس ما از شما زيباتر، پول و ثروت و زرق و برق و لباسمان جالب‌تر، و سخنان و اشعار فصيح و بليغمان بهتر و رساتر است! [3]

[نُذُر:]

«الآياتُ وَ النُّذُرُ»

«نُذُر» جمع‌ «نذير» به معناى انذاركننده، و كنايه از پيامبران و رهبران الهى است، و يا جمع «انذار» يعنى: اخطار و تهديد غافلان و مجرمان است، كه برنامه اين رهبران الهى مى‌باشد.

اعم از آيات الهى، اخبار امم پيشين، و پيامبرانى كه صداى آنها به گوش مردم رسيده است، بعضى نيز احتمال داده‌اند كه «نُذُر» مصدر و به معناى «انذار» مى‌باشد، ولى معناى اول مناسب‌تر است- ضمناً «مَا» در «مَاتُغْنِ النُّذُر» نافيه است نه استفهاميه. [4]

[نذير:]

«إِلَّا مُبَشِّراً وَ نَذيراً»

«نذير» به اعتقاد بعضى صيغه مبالغه است، در حالى كه‌ «مبشّر» تنها اسم فاعل مى‌باشد، اين تفاوت تعبير، ممكن است به خاطر اين باشد كه پيامبر صلى الله عليه و آله در برابر گروهى بى ايمان قرار گرفته بود كه در انحراف خود، سخت اصرار داشتند و طبعاً او بايد آنها را بسيار انذار كند (روح المعانى، ذيل آيه مورد بحث).

[1]. نحل، آيه 11 (ج 11، ص 194)؛ يس، آيه 34 (ج 18، ص 397)

[2]. زمر، آيه 8 (ج 19، ص 411)

[3]. مريم، آيه 73 (ج 13، ص 140)

[4]. يونس، آيه 101 (ج 8، ص 478)؛ قمر، آيه 5 (ج 23، صفحات 31، 59، 70، 78)