آمده است، «راغب» در كتاب «مفردات» مى‌گويد: به عقيده من، اين كلمه از ريشه‌ «نَحْل» (به معناى زنبور عسل) آمده است؛ زيرا بخشش و عطيه، شباهتى به كار زنبوران عسل در دادن عسل دارد.

بنابراين، تفسير آيه چنين خواهد شد: «مهر را كه يك عطيه الهى است و خدا به خاطر اين كه زن حقوق بيشترى در اجتماع داشته باشد، و ضعف نسبى جسمى او از اين راه جبران گردد به او عطا كرده به طور كامل ادا كنيد». [1]

[نُحَيْره:]

«لِرَبِّكَ وَ انْحَرْ»

«نُحَيْره» از مادّه‌ «نَحْر» به معناى آخرين روز ماه است؛ چرا كه در آن روز انسان به استقبال ماه نو مى‌رود، و بعضى آن را به معناى آخرين شب و روز ماه گرفته‌اند، بنابراين معناى روايت چنين مى‌شود: «اين استقبال از ماه آينده كه خدا مرا به آن امر كرده چيست»؟ ولذاجبرئيل گفت: «نحيره» نيست. [2]

[نُخْرِجُ:]

«وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ»

«نُخْرِجُ» از مادّه‌ «خُرُوج» به معناى بيرون مى‌آوريم است. [3]

[نَخِرَة:]

«كُنَّا عِظاماً نَّخِرَةً»

«نَخِرَة» «صفت مشبهه» است از مادّه‌ «نخر» (بر وزن نخل و همچنين بر وزن شجر) در اصل به معناى درخت پوسيده و تو خالى است، كه وقتى باد بر آن مى‌وزد صدا مى‌كند، و لذا به صدايى كه در بينى مى‌پيچد «نخير» مى‌گويند، سپس اين كلمه در مورد هر موجود پوسيده و متلاشى شده به كار رفته است. [4]

[نَخُوضُ:]

«وَ كُنَّا نَخُوضُ مَع الْخَآئِضِينَ»

«نَخُوضُ» از مادّه‌ «خوض» (بر وزن حوض) در اصل به معناى ورود و حركت در آب است، و سپس به ورود و آلوده شدن به ساير امور نيز گفته شده، ولى در قرآن مجيد، غالباً در مورد ورود در مطالب باطل و بى‌اساس استعمال مى‌شود. [5]

[نَخِيل:]

«وَ الزَّيْتُونَ وَ النَّخيلَ»

«نَخِيل» (درخت خرما) هم به معناى مفرد و هم به معناى جمع، استعمال مى‌شود، اما چنان كه‌ «راغب» در «مفردات» مى‌گويد:

جمع «نخل» است، «نخل» اسم براى درخت است و ميوه آن «رطب» و «تمر» (خرماى‌

[1]. نساء، آيه 4 (ج 3، ص 335)

[2]. كوثر، آيه 2 (ج 27، ص 400)

[3]. اسراء، آيه 13 (ج 12، ص 64)

[4]. نازعات، آيه 11 (ج 26، ص 95)

[5]. مدثّر، آيه 45 (ج 25، ص 258)