[نَاس:]

«إِقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسابُهُمْ»

تعبير به‌ «نَاس» گر چه ظاهراً عموم مردم را شامل مى‌شود و دليل بر آن است كه همگى در غفلت‌اند ولى بدون شك، هر گاه كه سخن از توده مردم گفته مى‌شود، استثناهايى وجود دارد، و در اينجا گروه بيدار دلى را كه هميشه در فكر حسابند و براى آن آماده مى‌شوند، بايد از اين حكم مستثنى دانست. [1]

[نَاشِئَة:]

«إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ»

«نَاشِئَة» از مادّه‌ «نشى‌ء» (بر وزن نثر) به معناى‌ «حادثه» است و در اين كه منظور از آن در اينجا چيست؟ سه تفسير براى آن ذكر شده:

نخست‌ اين كه منظور ساعات شب است كه يكى بعد از ديگرى حادث مى‌گردد، يا خصوص ساعات آخر شب و سحرگاه.

ديگر اين كه منظور برنامه قيام براى نماز و عبادت و تلاوت قرآن است.

سوم‌ اين كه منظور «حالات معنوى و روحانى» و «نشاط و جذبه ملكوتى» است كه در دل و جان انسان در اين ساعات مخصوص شب به وجود مى‌آيد كه آثارش‌

[1]. انبياء، آيه 1 (ج 13، ص 385)