«ابوالفتوح رازى» در ذيل آيه سوره‌ «حشر» از «ابو عبيده» نقل مى‌كند كه در كلام عرب تنها پنج اسم است كه بر اين وزن آمده:

مهيمن، مسيطر (مسلط)، مبيطر (دامپزشك)، مبيقر (كسى كه راه خود را مى‌گشايد و پيش مى‌رود) و مخيمر (نام كوهى است). [1]

[مُهِيْنٌ:]

«لَهُمْ عَذابٌ مُّهينٌ»

توصيف عذاب به‌ «مُهِيْنٌ» (خواركننده و اهانت‌بار) از مادّه‌ «هَوان» به خاطر آن است كه جريمه، بايد همانند جرم باشد، آنها نسبت به آيات الهى توهين كردند، خداوند هم براى آنها مجازاتى تعيين كرده كه علاوه بر دردناك بودن، توهين‌آور نيز مى‌باشد. [2]

[مَهِين:]

«مِّن مَّآءٍ مَّهِينٍ»

«مَهِين» از «مهانت» به معناى حقارت و پستى است و بعضى آن را به معناى افراد كم فكر يا دروغگو يا شرور تفسير كرده‌اند. [3]

[ميثاق:]

«مِنَ النَّبِيِّينَ ميثاقَهُمْ»

«ميثاق» از مادّه‌ «ثِقَة» چنان كه‌ «راغب» در «مفردات» مى‌گويد: به معناى پيمان مؤكدى است كه توأم با سوگند و عهد بوده باشد، بنابراين ذكر «غليظاً» در آيه تأكيدى است افزون بر اين معنا.

اين تعبير مى‌تواند اشاره به فطرت توحيدى باشد، و يا دلائل عقلى كه با مشاهده نظام آفرينش بر انسان ظاهر مى‌گردد. [4]

[ميراث:]

«وَلِلَّهِ ميراثُ السَّمَاواتِ»

«ميراث» از مادّه‌ «إِرث- وِراثة» در اصل چنان كه‌ «راغب» در «مفردات» مى‌گويد: به معناى مالى است كه بدون قرارداد و مانند آن به انسان منتقل مى‌شود، و آنچه از ميت به بازماندگان منتقل مى‌شود يكى از مصداقهاى آن است كه بر اثر كثرت استعمال، هنگام ذكر اين كلمه، همين معنا تداعى مى‌شود. [5]

[ميزان:]

«الْمِكْيالَ وَ الْميزانَ»

«مِكْيال» از مادّه‌ «كِيْل» و «مِيْزان» از مادّه‌ «وَزْن» به معناى پيمانه و ترازو است، و كم كردن آنها به معناى كم‌فروشى و نپرداختن حقوق مردم است.

«ميزان» در مواردى از قبيل سوره‌ «شورى‌»، معناى جامعى دارد، هر چند معناى آن در

[1]. مائده، آيه 48 (ج 4، ص 508)؛ حشر، آيه 23 (ج 23، ص 562)

[2]. لقمان، آيه 6 (ج 17، ص 27)

[3]. سجده، آيه 8 (ج 17، ص 141)؛ قلم، آيه 10 (ج 24، ص 392)

[4]. احزاب، آيه 7 (ج 17، ص 230)؛ حديد، آيه 8 (ج 23، ص 392)

[5]. حديد، آيه 10 (ج 23، ص 331)