دفع كردن است و از آنجا كه بهاى كم و بى‌ارزش را شخص گيرنده از خود دور مى‌سازد به آن «مُزْجات» گفته شده است. [1]

[مُزْن:]

«أَنْزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ»

«مُزْن» (بر وزن حزن) آن گونه كه «راغب» در «مفردات» مى‌گويد: به معناى «ابرهاى روشن» است، و بعضى آن را به «ابرهاى باران‌زا» تفسير كرده‌اند. [2]

[مَسّ:]

«مَا لَمْ تَمَسُّوهُنَّ»

«مَسّ» در لغت به معناى تماس پيدا كردن و لمس كردن است و در سوره‌ «بقره» كنايه از عمل زناشوئى است.

اما در سوره‌ «قمر» مفهومش آن است كه به دوزخيان گفته مى‌شود: بچشيد! حرارت سوزانى را كه از لمس آتش دوزخ حاصل مى‌شود، بچشيد، و نگوئيد اينها دروغ، خرافه و اسطوره است. [3]

[مساجد:]

«وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ»

«مساجد» از مادّه‌ «سُجُود» جمع‌ «مسجد» معبد مسلمين است. [4]

[مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ:]

«وَ إِذا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوا»

تعبير به‌ «مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ» اشاره به مختصر ناراحتى است. [5]

[مَسْأَم:]

«مِن نَّارِ السَّمُومِ»

«مَسْأَم» از «سموم» گرفته شده و «سموم» در لغت به معناى باد سوزانى است كه گويى در تمام روزنه‌هاى پوست بدن انسان نفوذ مى‌كند؛ زيرا عرب به سوراخ‌هاى بسيار ريز پوست بدن‌ «مَسْأَم» مى‌گويد، و سموم نيز به همين مناسبت بر چنين بادى اطلاق مى‌شود و مادّه «سم» نيز از همان است چرا كه در بدن نفوذ كرده و انسان را مى‌كشد يا بيمار مى‌سازد. [6]

[مستأخرين، مستقدمين:]

«وَلَقَدْ عَلِمْنا الْمُسْتَأْخِرِينَ»

«مستقدمين» و «مستأخرين» معناى وسيعى دارد كه هم شامل پيشگامان و متأخران در زمان مى‌شود، و هم شامل پيشگامان در اعمال خير، و يا جهاد و مبارزه با دشمنان حق، و يا حتى صفوف نماز جماعت، و مانند اينها. و با توجّه به اين معناى جامع، تمام احتمالاتى را كه در «تقدم» و «تأخر» در آيه داده‌اند، مى‌توان جمع كرد و پذيرفت. [7]

[1]. يوسف، آيه 88 (ج 10، ص 78)

[2]. واقعه، آيه 69 (ج 23، ص 264)

[3]. بقره، آيه 236 (ج 2، ص 235)؛ قمر، آيه 48 (ج 23، ص 86)

[4]. حجّ، آيه 40 (ج 14، ص 130)

[5]. روم، آيه 33 (ج 16، ص 456)

[6]. حجر، آيه 27 (ج 11، ص 84)

[7]. حجر، آيه 24 (ج 11، ص 79)