«لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ»

«مَرْصَد» از مادّه‌ «رَصَد» به معناى «راه» و يا «كمينگاه» است. [1]

[مَرْصُوص:]

«بُنْيانٌ مَرْصُوصٌ»

«مَرْصُوص» از مادّه‌ «رصاص» به معناى‌ «سرب» است، و از آنجا كه گاه براى استحكام و يكپارچگى بناها، سرب را آب مى‌كردند و در لابلاى قطعات آن مى‌ريختند، به طورى كه فوق العاده محكم و يكپارچه مى‌شد، به هر بناى محكمى‌ «مَرْصُوص» اطلاق مى‌شود. [2]

[مِرْفَق:]

«مِّنْ أَمْرِكُم مِّرفَقاً»

«مِرْفَق» از مادّه‌ «رَفْق» به معناى چيزى است كه وسيله لطف، راحتى و رفق باشد؛ بنابراين، مجموع جمله‌ «يُهَيِّئْ لَكُمْ مِنْ أَمْرِكُمْ مِرفَقاً» يعنى خداوند، وسيله لطف و راحتى شما را فراهم مى‌سازد. [3]

[مَرْقَد:]

«مَن بَعَثَنَا مِن مَّرْقَدِنَا»

«مَرْقَد» از مادّه‌ «رُقاد» به معناى‌ «خوابگاه» و «خواب» مى‌آيد كه در صورت اول «اسم مكان» و در صورت دوم «مصدر ميمى» است. [4]

[مَرْقُوم:]

«كِتابٌ مَّرْقُومٌ»

«مَرْقُوم» از مادّه‌ «رقم» (بر وزن زخم) به معناى خط درشت است، و از آنجا كه خطوط درشت و روشن خالى از ابهام است، ممكن است اين تعبير اشاره به قطعى بودن و خالى از ابهام بودن باشد، چيزى كه نه هرگز محو مى‌شود و نه فراموش مى‌گردد. [5]

[مرود (راودته):]

«وَ راوَدَتْهُ الَّتِى هُوَ فِي بَيْتِهَا»

به ميل سرمه‌دان كه آهسته سرمه را با آن به چشم مى‌كشند، «مرود» از مادّه‌ «رَوْد» (بر وزن منبر) گفته مى‌شود، و سپس به هر كارى كه با مدارا و ملايمت طلب شود، اطلاق شده است. [6]

[مُرِيْب:]

«لَفي‌ شَكٍّ مِّنْهُ مُريبٍ»

«مُرِيْب» از مادّه‌ «ريب»، به معناى شكى است كه آميخته با بدبينى، سوء ظن و اضطراب باشد؛ بنابراين مفهوم جمله اين مى‌شود كه مشركان نه تنها در سخنان تو ترديد دارند، بلكه مدعى هستند قرائن خلاف، كه مايه بدبينى است نيز در آن موجود است!

و به معناى شخصى است كه در شك است، شكى توأم با بدبينى، كه سرانجام پرده از

[1]. توبه، آيه 5 (ج 7، ص 350)

[2]. صفّ، آيه 4 (ج 24، ص 76)

[3]. كهف، آيه 16 (ج 12، ص 398)

[4]. يس، آيه 52 (ج 18، ص 436)

[5]. مطففين، آيه 9 (ج 26، ص 268)

[6]. يوسف، آيه 23 (ج 9، ص 434)