[مَرافق:]

«أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرافِقِ»

«مرافق» جمع‌ «مرفق» به معناى‌ «آرنج» است، و چون هنگامى كه گفته شود: دست را بشوييد ممكن است به ذهن چنين برسد كه دست‌ها را تا مچ بشوييد؛- زيرا غالباً اين مقدار شسته مى‌شود- براى رفع اين توهّم مى‌فرمايد: «تا آرنج بشوييد» (الَى الْمَرْافِقِ). [1]

[مراء:]

با اين كه «جدال»، «مراء» و «حِجاج» (بر وزن لجاج) در معنا، شبيه يكديگرند، ولى در «مراء» يك نوع مذمت و نكوهش افتاده است؛ زيرا در مواردى به كار مى‌رود كه، انسان روى يك مسأله باطل پافشارى و استدلال مى‌كند.

«مِراء»- به طورى كه‌ «راغب» در «مفردات» مى‌گويد- در اصل، از مَرَيْتُ النَّاقَةَ: يعنى «پستان شتر را براى دوشيدن به دست گرفتم» گرفته شده است، سپس، به بحث و گفتگو پيرامون چيزى كه مورد شك و ترديد است اطلاق گرديده. و بسيار مى‌شود كه در گفتگوهاى لجاجت‌آميز، و دفاع از باطل به كار مى‌رود، ولى، ريشه اصلى آن محدود به اين معنا نيست، بلكه، هر نوع بحث و گفتگو را درباره هر مطلبى كه محل ترديد است شامل مى‌شود.

دانشمندان اسلامى براى اين كلمه معانى مختلفى گفته‌اند: «مراء» به معناى اظهار فضل و كمال است. «مراء» به حملات دفاعى در بحث گفته مى‌شود. «مراء» اعم از مسائل علمى و غير علمى است.

به گفته مرحوم‌ «علامه مجلسى»، در «بحار الانوار»، «جدال» و «مراء»، بيشتر در مسائل علمى به كار مى‌رود. و نيز گاهى گفته شده كه در «مراء» هدف، اظهار فضل و كمال است. گاه گفته‌اند: «مراء» اعم از مسائل علمى است. و گاه گفته‌اند: «مراء» جنبه دفاعى در مقابل حملات خصم دارد. [2]

[مرتد:]

«مرتد» از مادّه‌ «رَدّ» يعنى كسى كه اسلام را پذيرفته و سپس از آن بازگشته. «مرتد» بر دو قسم است: «فطرى» و «ملّى».

«مرتد فطرى» كسى است كه از پدر و يا مادر مسلمان تولد يافته، پس از آن اسلام را پذيرفته، سپس بازگشته است و «مرتد ملّى» كسى است كه از پدر يا مادر مسلمان تولد نيافته، بلكه خود بعد از بلوغ اسلام را پذيرفته، سپس بازگشته است. [3]

[1]. مائده، آيه 6 (ج 4، ص 367).

[2]. هود، آيه 32 (ج 9، ص 107)؛ كهف، آيه 22 (ج 12، ص 421)؛ عنكبوت، آيه 46 (ج 16، ص 328)؛ مؤمن، آيه 4 (ج 20، ص 32).

[3]. آل عمران، آيه 89 (ج 2، ص 754).