[مِدْراراً:]

«السَّمآءَ عَلَيْهِمْ مِّدْراراً»

«مِدْراراً» در اصل از مادّه‌ «درّ» به معناى ريزش شير است، سپس به مايعاتى همانند باران، كه ريزش دارد گفته شده است؛ و «مدرار» صيغه مبالغه است و جمله‌ «أَرْسَلْنَا السَّمَاءَ» در حقيقت، براى بيان مبالغه بيشتر مى‌باشد.

جالب اين كه در سوره‌ «هود» نمى‌گويد باران را از آسمان بر شما فرو مى‌ريزد، بلكه مى‌گويد: آسمان را بر شما فرو مى‌ريزد، يعنى آن قدر باران مى‌بارد كه گويى همه آسمان در حال ريزش است، و با توجّه به اين كه‌ «مِدْراراً» صيغه مبالغه است، نهايت تأكيد از اين جمله استفاده مى‌شود. [1]

[مُدْهامَّتانِ:]

«مُدْهآمَّتانِ»

«مُدْهامَّتانِ» از مادّه‌ «ادْهِيْمَام» و از ريشه‌ «دُهْمَه» (بر وزن تهمه) در اصل، به معناى «سياهى» و «تاريكى شب» است، سپس به سبز پر رنگ نيز اطلاق شده است، و از آنجا كه چنين رنگى، نشانه نهايت شادابى و طراوت گياهان و درختان است، اين تعبير بيانگر نهايت خرمى آن دو بهشت است. [2]

[مُدْهِنُون:]

«أَنْتُمْ مُّدْهِنُونَ»

«مُدْهِنُون» در اصل، از مادّه‌ «دهن» به معناى روغن است، و از آنجا كه براى نرم كردن پوست تن، يا اشياء ديگر، آن را روغن مالى مى‌كنند، كلمه‌ «ادهان» به معناى مدارا و ملايمت، و گاه، به معناى سستى و عدم برخورد جدى آمده است، و نيز از آنجا كه افراد منافق و دروغگو، غالباً زبان‌هاى نرم و ملايمى دارند، اين واژه احياناً به معناى تكذيب و انكار نيز به كار رفته است، و هر دو معنا در آيه فوق محتمل است؛ اصولًا انسان چيزى را كه باور دارد، جدى مى‌گيرد، اگر آن را جدى نگرفت، دليل بر اين است كه باور ندارد. [3]

[مَدْيَن:]

«وَ إِلى‌ مَدْيَنَ أَخاهُمْ»

«مَدْيَن» (بر وزن مريم) نام آبادى‌ «شعيب» عليه السلام‌ و قبيله او است، اين شهر، در مشرق‌ «خليج عقبه» قرار داشته، و مردم آن از فرزندان «اسماعيل» عليه السلام بودند، و با «مصر»، «لبنان» و «فلسطين» روابط تجارى داشته‌اند.

امروز شهر «مدين»، «معان» ناميده مى‌شود؛

[1]. انعام، آيه 6 (ج 5، ص 199)؛ هود، آيه 52 (ج 9، ص 159)؛ نوح، آيه 11 (ج 25، ص 77)

[2]. رحمن، آيه 64 (ج 23، ص 187)

[3]. واقعه، آيه 81 (ج 23، ص 280)