responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 497

«مَأوى‌» از مادّه‌ «أَوِىّ» (بر وزن قوىّ) به معناى انضمام چيزى به چيز ديگر است، سپس، به مكان و مسكن و جايگاه گفته شده است. [1]

[مبارك:]

«لَلَّذِى بِبَكَّةَ مُبارَكاً»

«مبارك» به معناى پر بركت و پر فايده است، و كعبه از اين جهت مبارك است كه هم از نظر معنوى و هم از نظر مادى در يكى از پربركت‌ترين سرزمين‌هاى جهان قرا گرفته.

«مبارك» از مادّه‌ «بركت» به معناى سودمند و جاويدان و پردوام است. [2]

[مُباهَله:]

«ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل»

«مُباهَله» در اصل از مادّه‌ «بَهْل» (بر وزن اهل) به معناى رها كردن و قيد و بند را از چيزى برداشتن است، و به همين جهت هنگامى كه حيوانى را به حال خود واگذارند، و پستان آن را در كيسه قرار ندهند، تا نوزادش بتواند به آزادى شير بنوشد، به آن‌ «باهِل» مى‌گويند، و «ابْتِهال» در دعا به معناى تضرع و واگذارى كار به خدا است. و اگر آن را گاهى به معناى هلاكت و لعن و دورى از خدا گرفته‌اند نيز به خاطر اين است كه رها كردن و واگذار كردن بنده به حال خود اين نتائج را به دنبال مى‌آورد، اين بود معناى‌ «مباهله» از نظر ريشه لغت.

از نظر مفهوم متداول كه از آيه فوق گرفته شده، به معناى نفرين كردن دو نفر به يكديگر است، بدين ترتيب، افرادى كه با هم گفتگو درباره يك مسأله مهم مذهبى دارند در يك جا جمع شوند و به درگاه خدا تضرع كنند و از او بخواهند كه دروغگو را رسوا سازد و مجازات كند. [3]

[مبروص:]

«مبروص» از مادّه‌ «برص» به معناى پيسى است كه يك نوع بيمارى است و مسلماً به كار بردن اين تعبير در اين مورد غلط و نابجا است. [4]

[مبطل:]

«يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ»

«مُبْطِل» از مادّه‌ «ابطال»، در لغت، معانى مختلفى دارد، باطل كردن چيزى، دروغ گفتن، شوخى و استهزاء نمودن، و امر باطلى را مطرح كردن، تمام اين معانى، در مورد آيه فوق قابل قبول است. [5]

[مُبْطِلُون:]

«إِذاً لَّارْتابَ الْمُبْطِلُونَ»

«مُبْطِلُون» جمع‌ «مبطل» به معناى كسى‌


[1]. انفال، آيه 16 (ج 7، ص 145)؛ سجده، آيه 20 (ج 17، ص 169)

[2]. آل عمران، آيه 96 (ج 3، ص 32)؛ دخان، آيه 3 (ج 21، ص 159)

[3]. آل عمران، آيه 61 (ج 2، ص 671)

[4]. طه، آيه 22 (ج 13، ص 208)

[5]. جاثيه، آيه 27 (ج 21، ص 294)

نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 497
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست