نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 485
«ملائكة» در آيه قبل نيز به صورت جمع
آمده است (مگر اين كه كلمهاى در تقدير گرفته شود).
«لقاء»، گاه به معناى هر گونه ملاقات، استعمال مىشود، و گاه به معناى روبرو شدن در
ميدان جنگ، و در قرآن مجيد نيز در هر دو معنا به كار رفته، و آيه مورد بحث ناظر به
معناى دوم است. [1]
[لقاء اللَّه:]
«يَرْجُوا لِقآءَ
اللَّهِ»
در اين كه: منظور از «لقاء اللَّه» (ملاقات پروردگار) چيست؟ بعضى، آن را به معناى ملاقات
فرشتگانِ پروردگار، و بعضى، به معناى ملاقاتِ حساب و جزاء، بعضى، به ملاقاتِ حكم و
فرمان حق، و بعضى آن را كنايه از قيامت و رستاخيز دانستهاند، در حالى كه دليلى
ندارد، آيه را به اين معانى مجازى تفسير كنيم. بايد گفت: لقاى پروردگار در قيامت،
نه يك ملاقات حسى است كه يك لقاى روحانى و يك نوع شهود باطنى است؛ چرا كه در آنجا
پردههاى ضخيم عالم ماده از مقابل چشم جانِ انسان كنار مىرود، و حالت شهود به
انسان دست مىدهد. به گفته «علامه
طباطبايى» (ره) در «الميزان»:
منظور از «لقاء اللَّه» آن است: بندگان در موقفى قرار مىگيرند كه حجابى ميان
آنها و پروردگارشان نيست؛ زيرا طبيعتِ روز قيامت، ظهور حقايق است چنان كه قرآن
مىگويد: وَ يَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ
الْمُبِينُ: «آن روز خواهند دانست كه خدا، حق آشكار است». [2]
[لِقاءِ رَبِّهِمْ:]
«بِلِقآءِ
رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ»
تعبير به «لِقاءِ رَبِّهِمْ»، اشاره به قيامت و رستاخيز است، كه در آنجا حجابها كنار مىرود و انسان با
شهود باطنى خدا را به عظمت مىشناسد. [3]
[لَقِيْتُمْ:]
«ا إِذا لَقيتُمُ
الَّذينَ كَفَرُوا»
«لَقِيْتُمْ» از مادّه «لِقاء» به معناى اجتماع و رو به رو شدن است، ولى در بسيارى از موارد به معناى رو به
رو شدن در ميدان جنگ آمده است.
«لَقِيْتُم» در اين گونه موارد (سوره
محمّد)، به معناى «جنگ» است، قرائن متعددى در خود اين آيه، مانند مسأله «اسارت
اسيران» و واژه «حرب» (جنگ) و «شهادت در راه خدا» كه در ذيل آيه آمده است، گواه بر
اين معنا است. [4]