سوره‌ «قصص»، به قرينه ذكر «آيات» و همچنين جمله «نَتْلوُا عَلَيْك» كه در آيه بعد، مى‌آيد به معناى قرآن است. [1]

[كُتِبَ:]

«كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتالُ»

«كُتِبَ» (نوشته شده) از مادّه‌ «كِتاب» در سوره‌ «بقره» اشاره به حتمى بودن و قطعى بودن اين فرمان الهى است. [2]

[كَتَبَ:]

«كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلى‌ نَفْسِهِ»

«كَتَبَ» كه از مادّه‌ «كتابت» به معناى نوشتن است، در بسيارى از موارد كنايه از الزام، ايجاب و تعهّد مى‌باشد؛ زيرا يكى از آثار نوشتن، مسلّم شدن وثابت‌ماندن چيزى است.

«كتب» به معناى‌ «مكتوبات» است و يا به معناى احكام و مقرراتى كه از ناحيه خداوند تعيين شده است؛ زيرا كتابت به معناى تعيين حكم، نيز آمده. [3]

[كَثِيب:]

«الْجِبالُ كَثيباً مَّهيلًا»

«كَثِيب» از مادّه‌ «كَثَبَ» به معناى شن‌هاى متراكم است. [4]

[كَثِيْرَةٍ:]

«بِفاكِهَةٍ كَثيرَةٍ وَ شَرابٍ»

تعبير به‌ «كَثِيْرَةٍ» اشاره به انواع مختلف ميوه‌هاى بهشتى است، همان گونه كه نوشيدنى و شراب طهور آن نيز، اشكال متنوعى دارد كه در آيات مختلف قرآن به آن اشاره شده است. [5]

[كَدْح:]

«رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ»

«كَدْح» (بر وزن مدح) به معناى تلاش و كوششى است كه با رنج و تعب همراه باشد، و در جسم و جان اثر بگذارد، لذا، به گاو سخت‌كوشى كه آثار كار كردن در جسم او ظاهر شده «ثَوْرٌ فِيْهِ كُدُوحٌ» مى‌گويند. در تفسير «كشاف» و «فخر رازى» و «روح المعانى» آمده است: اين كلمه در اصل به معناى خراشى است كه بر پوست تن وارد مى‌شود، و به همين مناسبت به تلاش‌هايى كه در روح انسان اثر مى‌گذارد، اطلاق شده است. [6]

[كِذَّاب:]

«وَكَذَّبُوا بِآياتِنَا كِذَّاباً»

«كِذَّاب» از مادّه‌ «كِذْب» (به كسر كاف) يكى از صيغه‌هاى مصدر باب تفعيل، به معناى‌

[1]. بقره، آيه 2 (ج 1، ص 97)؛ اعراف، آيه 37 (ج 6، ص 202)؛ قصص، آيه 2 (ج 16، ص 21)؛ فاطر، آيه 40 (ج 18، ص 304)؛ ق، آيه 4 (ج 22، ص 239)

[2]. بقره، آيه 216 (ج 2، ص 130)

[3]. انعام، آيه 54 (ج 5، ص 324)؛ مجادله، آيه 21 (ج 23، ص 475)؛ بيّنه، آيه 3 (ج 27، ص 225)

[4]. مزمّل، آيه 14 (ج 25، ص 191)

[5]. ص، آيه 51 (ج 19، ص 336)

[6]. انشقاق، آيه 6 (ج 26، صفحات 311، 312)