فلزات، يا به معناى‌ «روى» دانسته‌اند، و به اين ترتيب، براى پدر (داود عليه السلام) آهن نرم شد، و براى پسر (سليمان عليه السلام) فلزات ذوب گرديد (ولى معروف همان‌معناى‌اول‌است). [1]

[قَطِران:]

«سَرابيلُهُمْ مِّنْ قَطِرانٍ»

«قَطِران» از مادّه‌ «قُطْر» كه گاهى در لغت به «فتح قاف و سكون طاء» و يا به «كسر قاف و سكون طاء» خوانده شده به معناى ماده‌اى است كه از درختى به نام‌ «ابْهَل» مى‌گيرند آن را مى‌جوشانند تا سفت شود و به هنگام بيمارى‌ «جَرَب» به بدن شتر مى‌مالند و معتقد بودند با سوزشى كه دارد مادّه بيمارى «جَرَب» را از بين مى‌برد.

به هر حال جسمى است چسبنده، بدبو و قابل اشتعال، «فريد وجدى» در «دائرة المعارف» در مادّه «قطران» مى‌گويد: مايعى است كه هنگام تقطير كردن زغال سنگ براى به دست آوردن گاز مخصوصى، از آن به دست مى‌آيد و قطران نباتى از بعضى از درختان به دست مى‌آيد. [2]

[قِطْع:]

«بِقِطْعٍ مِّنَ اللَّيْلِ»

«قِطْع» به معناى تاريكى شب است، اشاره به اين كه در آن هنگام كه پرده‌هاى سياه شب در همه جا فرو افتاده و اين قوم غافل يا در خوابند و يا مست شراب و هوسبازى، بى‌خبر، از ميان آنها بيرون رو.

مرحوم «طبرسى» در «مجمع البيان» مى‌گويد: گويا «قِطْع» جمع «قطعه» است، و به همين دليل، از اين تعبير در آيه فوق، گذشتن قسمت عمده شب را فهميده است.

ولى از گفته «راغب» در «مفردات» بر مى‌آيد كه «قِطْع» به معناى «قطعه» و مفرد است. اما بسيارى از مفسران اين كلمه را به معناى اواخر شب و هنگام سحر گرفته‌اند. [3]

[قِطْمِير:]

«مَا يَمْلِكُونَ مِنْ قِطْميرٍ»

«قِطْمِير» بنا به گفته «راغب» در «مفردات»:

اثرى است كه در پشت هسته خرما وجود دارد، (فرورفتگى كوچكى است) و به گفته «طبرسى» در «مجمع البيان» و «قرطبى» در تفسيرش، پوسته نازك سفيد رنگى است كه سراسر هسته را پوشانده، كنايه از موجودات بسيار كوچك و كم ارزش است. [4]

[قُطُوف:]

«قُطُوفُها دانِيَةٌ»

«قُطُوفُ» جمع‌ «قطف» (بر وزن حزب) به معناى ميوه چيده شده است، و گاه به معناى ميوه‌اى كه آمادّه چيدن است، نيز آمده. يا جمع «قَطف» (بر وزن حذف) است كه اولى‌

[1]. سبأ، آيه 12 (ج 18، ص 49)

[2]. ابراهيم، آيه 50 (ج 10، ص 440)

[3]. هود، آيه 81 (ج 9، ص 228)؛ حجر، آيه 65 (ج 11، ص 132)

[4]. فاطر، آيه 13 (ج 18، ص 233)