responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 442

بعيد به نظر مى‌رسد؛ چرا كه در آيه بعد اشاره جداگانه به مسأله «رطب» شده است.

بعضى نيز احتمال داده‌اند: «قَضب» به معناى ميوه‌هاى بوته‌اى باشد (مانند خيار و هندوانه و مانند آنها) و يا ريشه‌هاى گياهى (مانند هويج و پياز و كلم). ولى، بعيد نيست «قَضْب» در اينجا معناى گسترده‌اى داشته باشد كه هم سبزى‌هاى خوردنى را شامل شود، هم ميوه‌هاى بوته‌اى و هم ريشه‌هاى غذايى را. [1]

[قَضى‌:]

«فَلَمَّا قَضى‌ زَيْدٌ مِّنْها»

«قَضى‌» از مادّه‌ «قضاء» در اينجا به معناى «قضاى تشريعى» و قانون و فرمان و داورى است و بديهى است كه نه خدا نيازى به اطاعت و تسليم مردم دارد، و نه پيامبر چشم‌داشتى، در حقيقت، مصالح خود آنها است كه گاهى بر اثر محدود بودن آگاهيشان از آن با خبر نمى‌شوند، ولى خدا مى‌داند، و به پيامبرش دستور مى‌دهد. [2]

[قَضى‌، قضاء:]

«وَ قَضى‌ رَبُّكَ»

«قَضى‌» از مادّه‌ «قضاء» در اصل به معناى جدا ساختن چيزى است، با عمل و يا با سخن، و بعضى گفته‌اند: در اصل به معناى «پايان دادن» به چيزى است، و هر دو معنا در واقع قريب الافق مى‌باشند. و از آنجا كه پايان دادن و جدا ساختن، معناى وسيعى دارد، اين كلمه در مفاهيم مختلفى به كار رفته است.

«قرطبى» در تفسيرش، شش معنا براى آن ذكر كرده:

1- «قضاء» به معناى «امر» و فرمان مانند: وَ قَضى‌ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ: «پروردگارت فرمان داده كه جز او را نپرستيد».

2- «قضاء» به معناى «خلق» مانند: فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَمَاواتٍ فِي يَوْمَيْنِ: «خداوند جهان را به‌صورت هفت آسمان، در دو دوران آفريد».

3- «قضاء» به معناى «حكم» و داورى مانند:

فَاقْضِ مَا أَنْتَ قاضٍ: «هر داورى مى‌خواهى بكن».

4- «قضاء» به معناى «فراغت از چيزى» مانند: قُضِيَ الأَمْرُ الَّذِي فِيهِ تَسْتَفْتِيانِ: «كارى را كه درباره آن نظر خواهى مى‌كرديد پايان يافت».

5- «قضاء» به معناى «اراده» مانند: إِذا قَضى‌ أَمْراً فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ: «هنگامى كه كارى را اراده كند به آن مى‌گويد موجود باش، آن هم موجود مى‌شود».

6- و «قضاء» به معناى «عهد» مانند: إِذْ قَضَيْنَا إِلى‌ مُوسَى الأَمْرَ: «هنگامى كه از موسى‌ پيمان و عهد گرفتيم».


[1]. عبس، آيه 28 (ج 26، ص 159)

[2]. احزاب، آيه 37 (ج 17، ص 341)

نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 442
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست