نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 37
بعضى 90 سالگى، و بعضى 95 سالگى شمردهاند؛ ولى حق آن است كه سن معينى ندارد و
نسبت به اشخاص متفاوت است.
به تعبير ديگر، منظور از ارذل العمر، نامطلوبترين دورانهاى عمر انسان
مىباشد كه به نهايت پيرى مىرسد، و به گفته قرآن علوم و دانشهاى خود را به كلّى
فراموش مىكند؛ و درست همانند يك كودك مىشود. [1]
[أَرْسى:]
«وَ الْجِبالَ
أَرْساها»
«أَرْسى» از مادّه «رسو» (بر وزن رسم)، به معناى ثابت بودن است. و «أرسى» معناى متعدى آن را مىرساند؛ يعنى كوهها را
ثابت و پا بر جا نمود. [2]
[أرْض:]
«أَنَّ الأَرْضَ
يَرِثُها»
«أرْض» به مجموع كره زمين گفته مىشود؛ و سراسر جهان را شامل مىگردد، مگر اين كه
قرينه خاصى در كار باشد. گر چه بعضى احتمال دادهاند مراد وارث شدن سراسر زمين در
قيامت است. ولى ظاهر كلمه «أرض» هنگامى كه به طور مطلق گفته مىشود، زمين اين جهان است. [3]
[أَرْكَسَهُمْ:]
«اللَّهُ
أَرْكَسَهُمْ بِمَا كَسَبُوا»
«أَرْكَسَهُمْ» از مادّه «رَكسْ» (بر وزن مكث) به معناى وارونه كردن چيزى و آن را با سر بر زمين گذاردن است و
به معناى باز گرداندن نيز آمده است. [4]
[أرْكُض:]
«أرْكُضْ
بِرِجْلِكَ هَذا»
«ارْكُض» از مادّه «ركض» (بر وزن مكث) به معناى كوبيدن پا بر زمين، و گاه، به معناى دويدن آمده است؛ و
در اينجا به معناى اول است. [5]
[إِرهاص:]
«سوره فيل»
«ارهاص» به معناى معجزاتى است كه قبل از قيام پيامبر واقع مىشود، و زمينه ساز دعوت
او است، اين واژه در اصل به معناى «پايهگذارى» و اولين رديف سنگ و آجرى است كه در زير ديوار مىنهند، و
به معناى آماده شدن و «ايستادن» نيز آمده است. [6]
[أَزّ:]
«الكَافِرِيْنَ
تَؤُزُّهُمْ أَزّاً»
«أَزّ» چنان كه «راغب» در «مفردات» مىگويد، در اصل به معناى «جوشش ديگ