responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 358

سپس به هر حادثه‌اى كه انسان را احاطه كند، طوفان گفته شده. ولى در لغت عرب، بيشتر به سيلاب‌ها و امواج گردنده و كوبنده‌اى گفته مى‌شود كه خانه‌ها را ويران مى‌كند و درختان را از ريشه برمى‌كند (اگر چه در زبان فارسى امروز، طوفان، بيشتر به بادهاى شديد و كوبنده اطلاق مى‌گردد). [1]

[طَول:]

«وَمَنْ لَمْ‌يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ طَوْلًا»

«طَول» (بر وزن قول) در اصل، از مادّه‌ «طول» (بر وزن نور) گرفته شده و به معناى توانايى و رسايى و امكانات مالى و مانند آن آمده است. بنابراين، «أُولُوا الطَّوْلِ»، به معناى كسانى است كه داراى قدرت مادى كافى براى حضور در ميدان جنگ هستند، و با اين حال، مايل بوده‌اند، در صف افراد ناتوان يعنى: آنها كه از نظر جسمى يا مالى توانايى جهاد نداشته‌اند، بمانند.

اصل اين كلمه، از «طُول» (بر وزن پول)، كه ضد «عرض» است گرفته شده، و تناسب اين دو معنا با يكديگر روشن است، زيرا توانايى مالى و جسمى، يك نوع كشش و ادامه و طول قدرت را مى‌رساند.

بعضى از مفسران گفته‌اند: «ذى الطول» در سوره‌ «مؤمن» به كسى گفته مى‌شود كه نعمتى طولانى به ديگرى مى‌بخشد، بنابراين معناى آن اخص از معناى‌ «منعم» است. [2]

[طىّ:]

«مَطْوِيَّاتُ بِيَمِيْنِهِ»

«طىّ» به معناى «به هم پيچيدن» است كه گاه كنايه از گذشتن عمر يا عبور از چيزى نيز مى‌باشد. [3]

[طَيِّب:]

«فَتَيَمَّمُوا صَعِيْداً طَيِّباً»

«طَيِّب» از مادّه‌ «طَيْب» به چيزهايى گفته مى‌شود كه با طبع آدمى موافق باشد و در قرآن به بسيارى از موضوعات، اطلاق شده است (الْبَلَدُ الطَّيِّب- مساكن طيّبة- ريح طيّب- حياة طيّبة و ...) و هر چيز پاكيزه را نيز «طيّب» مى‌گويند؛ زيرا طبع آدمى ذاتاً از اشياء ناپاك متنفر است. و از اينجا روشن مى‌شود كه خاكِ تيمم بايد كاملًا پاك و پاكيزه باشد.

«راغب» در «مفردات» مى‌گويد: معناى «طَيِّب» در اصل چيزى است كه حواس ظاهر و باطن از آن لذت برد، (و اين معناى جامعى است كه همه شرائط مناسب يك مسكن را در بر مى‌گيرد). [4]


[1]. اعراف، آيه 133 (ج 6، ص 383)

[2]. نساء، آيه 25 (ج 3، ص 440)؛ توبه، آيه 86 (ج 8، ص 94)؛ مؤمن، آيه 3 (ج 20، ص 22)

[3]. زمر، آيه 67 (ج 19، ص 553)

[4]. مائده، آيه 6 (ج 4، ص 372)؛ صفّ، آيه 12 (ج 24، صفحات 103، 104)

نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 358
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست