responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 335

چيزهايى كه سطح كره زمين را پوشانيده، اعم از خاك، ريگ، سنگ و غيره، و همين موضوع باعث اختلافِ نظر فقهاء در چيزى كه تيمم بر آن جايز است شده، ولى با توجّه به ريشه لغوى كلمه «صَعِيد» كه همان «صعود و بالا قرار گرفتن» مى‌باشد، معناى دوم به ذهن نزديك‌تر است. [1]

[صَغَت:]

«فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُمَا»

«صَغَت» از مادّه‌ «صغو» (بر وزن عفو) به معناى متمايل شدن به چيزى است لذا مى‌گويند: صَغَتِ النُّجُومُ‌ «يعنى ستارگان، متمايل به سوى مغرب شدند»؛ به همين جهت، واژه‌ «اصغاء» به معناى گوش فرا دادن به سخن ديگرى آمده است. و منظور از «صَغَتْ قُلُوبُكُمَا» در آيه مورد بحث، انحراف دل‌هاى آنها از حق، به سوى گناه بوده است. [2]

[صَفّ:]

«يُقاتِلُونَ فِى سَبِيْلِهِ صَفّاً»

«صَفّ» در اصل، معناى مصدرى دارد، و به معناى قرار دادن چيزى در خط صاف است، ولى در اينجا معناى اسم فاعل را دارد. [3]

[صَفْح:]

«الصَّفْحَ الْجَمِيْلَ»

«صَفْح» به معناى روى هر چيزى است مانند صفحه صورت و به همين جهت‌ «فَاصْفَحْ» به معناى روى بگردان و صرف‌نظر كن آمده است. روى گرداندن از چيزى، گاهى، به خاطر بى‌اعتنايى و قهر كردن و مانند آن است، و گاهى، به خاطر عفو و گذشت بزرگوارانه، و مرتبه بالاترى از صرف‌نظر كردن از مجازات است يعنى ترك همه نوع سرزنش.

«صَفْح» به معناى جانب و طرف چيزى، و به معناى عرض و پهنا نيز مى‌آيد، و در سوره‌ «زخرف»، به معناى اول است، يعنى آيا ما اين قرآن را كه مايه يادآورى است، از سوى شما به‌جانب ديگرى متمايل سازيم؟ [4]

[صُفْر:]

«كَأَنَّهُ جِمَالَتٌ صُفْرٌ»

«صُفْر» از مادّه‌ «صُفْرَة» (بر وزن قفل) جمع‌ «أصفر» به معناى چيزى است كه زرد رنگ باشد و گاه به رنگ‌هاى تيره و متمايل به سياه نيز اطلاق شده، ولى در اينجا مناسب همان معناى اول است؛ زيرا جرقه‌هاى آتش زرد متمايل به سرخ است. [5]

[صَفْصَف:]


[1]. نساء، آيه 43 (ج 3، ص 509)؛ مائده، آيه 6 (ج 4، ص 372)؛ كهف، آيات 8، 40 (ج 12، صفحات 384، 474)

[2]. تحريم، آيه 4 (ج 24، صفحات 289، 290)

[3]. صفّ، آيه 4 (ج 24، ص 76)

[4]. حجر، آيه 85 (ج 11، ص 146)؛ زخرف، آيه 5 (ج 21، ص 23)؛ تغابن، آيه 14 (ج 24، 217)

[5]. مرسلات، آيه 33 (ج 25، ص 417)

نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 335
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست