«أَثِيمٍ» يعنى گنهكار و به معناى كسى كه بر گناه مداومت مى‌كند، و در اينجا منظور كفار لجوج و تجاوز كار و پر گناه است. [1]

[أُجاج:]

«هَذا مِلْحٌ أُجاجٌ»

«أُجاج» به معناى تلخ و گرم است و به آب تلخى مى‌گويند كه گويى گلو را مى‌سوزاند و راه حلق را مى‌بندد! و در اصل از «اجيج» آتش؛ يعنى برافروختگى و سوزندگى آن گرفته شده است. و به آبهايى كه به خاطر شورى يا تلخى و حرارت، دهان را مى‌سوزاند «اجاج» مى‌گويند. [2]

[إِجْتِباء:]

«قالُوا لَولَا اجْتَبَيْتَها»

«اجْتِباء» از مادّه‌ «جِبايَت» در اصل به معناى جمع كردن آب در حوض و مانند آن است. و از اين جهت به حوض‌ «جابِيَة» گفته مى‌شود، جمع‌آورى خَراج را نيز «جِبايَت» مى‌گويند.

سپس به جمع‌آورى چيزى به عنوان انتخاب‌ «اجْتِباء» گفته شده است، و جمله‌ «لَولَا اجْتَبَيْتَها» به معناى چرا انتخاب نكردى است. [3]

[إِجْتَرَحُوا:]

«الَّذِيْنَ اجْتَرَحُوا»

«اجْتَرَحُوا» از مادّه‌ «جرح» در اصل به معناى جراحت و اثرى است كه بر اثر بيمارى و آسيب به بدن انسان مى‌رسد. و از آنجا كه ارتكاب گناه گويى روح را مجروح مى‌سازد، مادّه‌ «اجتراح» به معناى انجام گناه نيز به كار رفته، و گاه در معناى وسيع‌ترى، يعنى هر گونه اكتساب، استعمال مى‌شود. و اعضاى بدن را از اين نظر «جوارح» گويند كه انسان به وسيله آن مقاصد خود را انجام مى‌دهد و آنچه مى‌خواهد به‌دست مى‌آورد وكسب مى‌كند. [4]

[أَجْداث:]

«فَإِذا هُمْ مِّنَ الأَجْداثِ»

«أَجْداث» جمع‌ «جدث» (بر وزن قفس) به معناى‌ «قبر» است. اين تعبير نشان مى‌دهد كه معاد، علاوه بر جنبه روحانى، جنبه جسمانى نيز دارد؛ و از همان مواد قبلى، جسم جديد ساخته، و پرداخته مى‌شود. [5]

[أَجْدَر:]

«وَأَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا»

«أَجْدَر» از مادّه‌ «جدار» به معناى ديوار

[1]. نساء، آيه 107 (ج 4، ص 153)؛ شعراء، آيه 222 (ج 15، ص 42)؛ دخان، آيه 44 (ج 21، ص 217)

[2]. فرقان، آيه 53 (ج 15، ص 141)؛ فاطر، آيه 12 (ج 18، ص 224)؛ واقعه، آيه 70 (ج 23، ص 266)

[3]. اعراف، آيه 203 (ج 7، ص 88)

[4]. جاثيه، آيه 21 (ج 21، ص 273)

[5]. يس، آيه 51 (ج 18، ص 434)؛ معارج، آيه 43 (ج 25، ص 56)